Wyróżnione

Załóż efektywny non-profit: Program Inkubacyjny!

Program Inkubacyjny to inicjatywa organizacji Charity Entrepreneurship (CE), skierowana do osób zainteresowanych założeniem organizacji charytatywnej o wysokiej efektywności i pozytywnym wpływie społecznym. Są to trwające pełne 2 miesiące warsztaty, za udział w których otrzymasz wynagrodzenie. Autorami programu są przedsiębiorcy z doświadczeniem w prowadzeniu własnej działalności.

Chociaż istnieje już wiele organizacji czyniących dobro w duchu efektywnego altruizmu, wciąż potrzebne są osoby gotowe zakładać nowe organizacje walczące z poważnymi, lecz zaniedbanymi problemami, w których można dokonać znaczącej pozytywnej poprawy. Według organizacji 80,000 Hours, założenie własnej efektywnej organizacji dobroczynnej bądź praca w takim miejscu mogą być ścieżkami kariery o największym pozytywnym wpływie na świat.

(Poniższe informacje pochodzą z publikacji udostępnianych przez CE: strony internetowej, newsletterów, webinarów oraz innych oficjalnych źródeł.)

Dlaczego warto założyć efektywną organizację non-profit?

Charity Entrepreneurship przytacza następujące argumenty: 

  • Ogromny impakt – Twoje działania mogą ratować i poprawiać standard życia na dużą skalę. CE szacuje, że przeciętny absolwent ich programu osiąga efekt porównywalny z wpłacaniem 200 000 dolarów rocznie na efektywne organizacje;
  • Budowanie kariery – zdobędziesz bezcenne doświadczenie w zakresie przedsiębiorczości, pracy w zespole i zarządzania projektami o wysokim impakcie;
  • Lepsze sposoby czynienia dobra – nowe projekty mogą skierować zasoby i uwagę darczyńców w stronę ważnych problemów oraz ukazać potencjał efektywnych kosztowo interwencji popartych danymi.

Program Inkubacyjny Charity Entrepreneurship

Celem Programu Inkubacyjnego jest pomóc Ci w założeniu efektywnej organizacji non-profit, która wdroży w życie jedną z kilku rekomendowanych przez CE inicjatyw (lub Twój własny pomysł, pod warunkiem że okaże się równie dobry). Nabór kandydatów odbywa się zazwyczaj dwa razy w roku, warto więc śledzić terminy kolejnych edycji oraz zapisów. 

Sprawdź termin najbliższej edycji programu

W trakcie trwania programu poznasz kluczowe zasady funkcjonowania organizacji charytatywnych, które opierają swoją działalność na dowodach (ang. evidence-based charities) oraz nauczysz się:

  • ustalania priorytetów, 
  • przeprowadzania analizy oddziaływania (impact analysis) i efektywności kosztowej (cost-effectiveness analysis),
  • pozyskiwania wsparcia i funduszy, 
  • zarządzania.

Udział w programie to także okazja do nawiązania cennych kontaktów i znalezienia partnera, z którym być może zbudujesz wspólną działalność.

Program trwa 8 tygodni i odbywa się głównie online, poza dwoma tygodniami zajęć stacjonarnych w siedzibie CE w Londynie. Od uczestników oczekuje się zaangażowania w wymiarze 8+ godzin dziennie. Za poświęcony czas otrzymasz jednak pełne wynagrodzenie, a także pokrycie kosztów podróży i zakwaterowania podczas zajęć stacjonarnych.

Dlaczego warto wziąć udział w Programie Inkubacyjnym CE?

Udział w Programie Inkubacyjnym obejmuje następujące korzyści:

  • Intensywne dwumiesięczne warsztaty z pełnym pokryciem wszystkich kosztów (łącznie ze stypendium na pokrycie kosztów życia i kosztów podróży na czas pobytu w Londynie). Opanujesz podstawowe zasady zarządzania organizacjami o dużym impakcie oraz rozwiniesz odpowiednie umiejętności biorąc udział w praktycznych projektach partnerskich.
  • Pomoc w znalezieniu kompetentnego współzałożyciela, który uzupełni Twoje umiejętności i wesprze słabe strony. 
  • Okazja do stworzenia i zaprezentowania solidnego wniosku o dofinansowanie, który zostanie przedłożony sieci inwestorów CE.
  • Dofinansowanie w kwocie do 200 000 USD na rozpoczęcie swojej działalności charytatywnej. Nie ma gwarancji otrzymania grantu, lecz w ostatnich latach wszystkie projekty otrzymały pełne dofinansowanie w ciągu dwóch tygodni.   

Brak ryzyka. Jeśli w trakcie trwania Programu stwierdzisz, że nie jest to odpowiedni czas na założenie przez Ciebie działalności non-profit, CE przedłuży Twoje stypendium (pomoc finansową) i zapewni stały mentoring, doradztwo zawodowe i dostęp do ofert zatrudnienia w ich sieci EA.

Proces rekrutacji

Proces naboru zaprojektowany jest tak, by jak najlepiej przewidzieć potencjalne dopasowanie kandydata do programu, będąc przy tym także wartościowym doświadczeniem. Jeśli postanowisz wziąć w nim udział, zespół CE oceni Twój potencjał, nie tylko dotychczasowe osiągnięcia. Dzięki doświadczeniu wiedzą już, jak rozpoznać osobę, która po przeszkoleniu zapewne osiągnie sukces w nowej działalności. 

Cała procedura trwa maksymalnie 6 tygodni i wymaga poświęcenia sumarycznie 10 godzin na wszystkie zadania i rozmowy. Składa się na nią pięć etapów:

  • W pierwszej kolejności należy przesłać CV i wypełnić test do celów analizy psychometrycznej. Otrzymasz po nim spersonalizowaną informację zwrotną na temat Twojego potencjału jako założyciela NGO, nawet jeśli nie zakwalifikujesz się do kolejnego etapu.
  • Na drugim etapie poznasz metodologię porównywania swoich najlepszych opcji kariery, a także zbadasz i ustalisz swoje własne priorytety i możliwe kompromisy. To praktyczne oraz pouczające ćwiczenie. 
  • Następne etapy (trzeci, czwarty i piąty) obejmują dwie rozmowy na żywo oraz zadanie pisemne, które poświęcone będą Twoim motywacjom, przesłankom oraz istotnemu doświadczeniu. Każdy kolejny etap jest coraz bardziej wymagający, także czasowo. 

Jeśli nie zakwalifikujesz się do Programu, lecz przejdziesz znaczną część procesu rekrutacji – otrzymasz pomocne materiały oraz propozycje rozwoju, sugestie innych możliwości osiągnięcia dużego impaktu, a także informacje o pojawiających się szczególnych okazjach.  

Do każdej edycji programu przyjętych zostanie około 10-20 osób. Organizatorzy zachęcają, by zgłoszenia w każdym naborze składać jak najwcześniej. 

Jeśli zamierzasz kandydować, pomocne będzie zapoznanie się z materiałami CE: 

Więcej szczegółów poznasz na stronie CE, gdzie znajdziesz także formularz zgłoszeniowy oraz adres kontaktowy.

Inicjatywy rekomendowane przez Charity Entrepreneurship

Każdego roku CE wyłania pomysły na interwencje, w których widzi największy dobroczynny potencjał. Prowadzą w tym celu badania, używając szeregu narzędzi badawczych i analitycznych, prowadząc analizy efektywności kosztowej, oceny jakości dowodów naukowych, studia przypadków oraz rozmowy ze specjalistami. 

Na stronie poświęconej ich badaniom znajdziesz propozycje inicjatyw, których wdrożeniem mają zająć się inkubowane organizacje, a także sugerowane interwencje z lat poprzednich. CE dopuszcza także pomoc w realizacji pomysłów kandydatów, lecz tylko jeśli proponowane działania mają szansę być równie efektywne, co ich własne propozycje. 

Jeśli sądzisz że brakuje Ci doświadczenia w opisanych tam dziedzinach – nie szkodzi, gdyż ani szkolenie ani przyjęty model inkubacyjny nie wymagają od Ciebie bycia ekspertem.

Dotychczasowe sukcesy

Od swojego powstania w 2016 roku Charity Entrepreneurship pomogło wystartować ponad 20 efektywnym organizacjom non-profit. Wśród nich znalazły się między innymi:

Są to organizacje, które już teraz odnoszą sukcesy i zdążyły wpłynąć na życie i zdrowie milionów ludzi i zwierząt. 

Przystępując do Programu Inkubacyjnego CE, ich założyciele nie zawsze posiadali kluczową wiedzę w dziedzinach, w których przyszło im później działać. Niektórzy z nich wątpili, czy w ogóle się do tego nadają, Jeśli i Ty masz podobne wątpliwości, niech to nie powstrzyma Cię przed wysłaniem zgłoszenia! Zaufaj organizatorom – twierdzą, że wolą ocenić więcej kandydatur, niż stracić okazję na znalezienie prawdziwego talentu. 

Gdy zobaczysz, że rozpoczęto nabór do kolejnej edycji programu, podziel się tą informacją także z innymi osobami, które uważasz za dobrych kandydatów – dzięki temu zwiększysz szanse na powstanie kolejnych efektywnych organizacji, które metodycznie będą zmieniać świat na lepsze. 

Powodzenia!

Wyróżnione

Kariera z impaktem: nauka i praca badawcza

W poprzednim artykule przedstawiliśmy pomysły na karierę z impaktem – pracę zawodową, która pozwala pozytywnie wpłynąć na świat. Szczególną ścieżką rozwoju zawodowego jest praca badawcza oraz naukowa. Czy pracując w laboratorium można przyczynić się do poprawy świata?

Dlaczego warto zostać badaczem?

Dobrego badacza ciężko jest zastąpić

Jedynie 0,1% ludzkiej populacji zajmuje się pracą naukową.[1] Jeden wybitny badacz może popchnąć do przodu całą swoją dziedzinę, a jeśli zajmuje się wyjątkowo istotnym społecznie problemem – wyniki jego badań mogą mieć globalny impakt. Dlatego zajęcie się pracą badawczą może być najbardziej efektywnym sposobem niesienia pomocy – jeśli tylko zajmiesz się odpowiednim problemem i będziesz w tym naprawdę dobry/dobra.

Jeśli sądzisz, że masz szansę znaleźć się w gronie najlepszych badaczy w swojej dziedzinie (np. znajdujesz się w czołówce studentów na swoim kierunku, otrzymujesz stypendium naukowe, opinie Twoich nauczycieli i promotorów są pozytywne) – rozważ karierę akademicką. Dean Simonton, profesor psychologii zajmujący się oceną efektywności pracy naukowej, wspomina, że w większości dyscyplin najlepsze 10% osób odpowiada za około 50% rezultatów ogółem.[2] Twoje odkrycia mogą znacząco przyspieszyć rozwiązanie globalnych problemów. 

Niski koszt popularyzacji wiedzy

Jeśli rozpowszechnianie wyników Twoich badań leżeć będzie w interesie społecznym – internet daje niezwykłe możliwości bezpłatnego dzielenia się wiedzą. Możesz publikować wyniki swoich badań w otwartych repozytoriach wiedzy (jak arXiv) czy popularyzować je, prowadząc np. własny podcast lub bloga. Jeśli znajdziesz sponsorów lub sposób na ich monetyzację, możesz dodatkowo pozyskać fundusze na dalsze projekty.Fuwzgl

Spójrz chociażby na przykład Andrew Hubermana – amerykańskiego neurobiologa prowadzącego kanał na YouTube. Jego kanał śledzą prawie 2 miliony użytkowników, ponieważ rozwiązuje on problemy swoich słuchaczy (takie jak bezsenność), wykorzystując wiedzę i doświadczenie zdobyte w pracy akademickiej.

Swoją wiedzę możesz udostępnić szerszej publiczności dzięki współpracy z uznanymi popularyzatorami. Wielu ekspertów występuje na przykład w podcastach 80,000 Hours, gdzie dzielą się wnioskami ze swojej pracy badawczej i pomysłami, jak wykorzystać je w dobrych celach.

Wkład w rozwój nauki

Badania naukowe budują naszą ogólną wiedzę o świecie i są postrzegane jako dobro publiczne[3] (uwzględniając istnienie patentów): nawet jeśli nie dokonasz przełomowych odkryć, wnioski z Twojej pracy mogą być użyteczne dla Twoich współpracowników i/lub następców, przyspieszając postęp naukowy dzięki kumulacji wiedzy

Pomyśl na przykład, że Twój wkład naukowy pozwoli przyspieszyć globalną dystrybucję szczepionki na malarię – i całkowitą eradykację tej choroby – o jeden rok. Zakładając, że bez szczepionki liczba śmiertelnych ofiar malarii utrzymywałaby się na dzisiejszym poziomie, oznaczałoby to 619 000 uratowanych żyć![4] 

Inne sposoby, by pozytywnie wpływać na świat

Rzecznictwo

Uważasz, że ludzie powinni wiedzieć o zagrożeniach związanych z technologią lub wspierać efektywne organizacje walczące z ubóstwem? Jako pracownik naukowy możesz zdobywać wiedzę na ważne społecznie tematy, np. bezpieczeństwa sztucznej inteligencji lub globalnego zdrowia, a następnie przekonywać innych do podjęcia pożądanych działań.

Na przykład, Peter Singer zasłynął nie tylko jako profesor akademicki, lecz wcześniej jeszcze jako autor Wyzwolenia zwierząt – jednej z najchętniej czytanych książek napisanych przez filozofa. Zawarte w niej idee zapoczątkowały współczesny ruch praw zwierząt. Co więcej, prace Singera dotyczące moralnego obowiązku wspierania najuboższych były inspiracją dla takich inicjatyw, jak Giving What We Can, tym samym przyczyniając się do przekazania ponad 10 mln dolarów na rzecz efektywnych organizacji.[5]

Uwaga: skieruj swój przekaz do konkretnej grupy odbiorców. Dyrektorzy banków skorzystają z Twojej publikacji nt. polityki monetarnej państwa, natomiast samotni renciści – niekoniecznie. Jeżeli chcesz pisać dla specjalistów, możesz korzystać z żargonu, używać abstrakcyjnych porównań itp.; jeśli bardziej interesuje Cię popularyzacja wiedzy (np. odnośnie chowu klatkowego w Polsce) skoncentruj się na jasnym przekazie, m.in. prostym słownictwie i obrazowych porównaniach.

W przeciwnym przypadku zostaniesz niezrozumiany, a Twoja praca nie odniesie oczekiwanego efektu. Na nikogo nie wpłyniesz, lub – co gorsze – Twój przekaz zostanie przeinaczony (“Naukowiec twierdzi, że AI doprowadzi do zagłady ludzkości”), wywołując zamieszanie w sferze publicznej.

Doradztwo: dla rządu, firm, NGO…

Punkt drugi łączy się pośrednio z pierwszym. W tym przypadku nie tylko tworzysz z myślą o określonych odbiorcach, ale również bezpośrednio udzielasz porad, np. podczas spotkań. Politycy czy kadry zarządzające często współpracują ze światem nauki, aby podejmować jak najlepsze decyzje.

Zarządzanie badaniami

Możesz również zainteresować się zarządzaniem prowadzeniem badań (research management). Jako kierownik projektów odpowiadać będziesz za kwestie organizacyjne i administracyjne, pozwalając naukowcom w pełni skoncentrować się na prowadzonych badaniach. To dobra opcja, jeśli chcesz wesprzeć utalentowanych badaczy oraz cenisz sobie kontakt z ludźmi.

Praca na uczelni, czy gdzieś indziej?

Jeśli chcesz prowadzić prace badawcze, uczelnia jest tylko jedną z dostępnych możliwości. Działalność naukową prowadzą też m.in. instytuty badawcze, które nie zajmują się nauczaniem. Przykładem organizacji tworzonej przez sieć takich instytutów jest Polska Akademia Nauk (PAN), która prowadzi również własną szkołę doktorską. 

Sektor prywatny również potrzebuje pracowników: koncerny farmaceutyczne prowadzą na przykład badania w zakresie biomedycyny. Także firmy informatyczne, jak Google czy Microsoft, inwestują wielkie sumy w projekty badawcze.

Zajmujesz się naukami społecznymi? Znajdziesz zatrudnienie np. w think-tanku, mając przy okazji szansę realnie wpłynąć na lokalną lub światową politykę.Każde z wymienionych wyżej środowisk oferuje inne warunki pracy i możliwości. Oto ogólne porównanie wad i zalet pracy badawczej w sektorze akademickim oraz prywatnym:

źródło: opracowanie własne

Jak wybrać kierunek studiów

Decydując się na studia warto rozważyć następujące kwestie:

Możliwości i perspektywy

Studia nie muszą determinować Twojej przyszłej specjalizacji, pozwalają jednak zdobyć niezbędną wiedzę i umiejętności pod okiem doświadczonych mentorów. Ukończenie odpowiedniego kierunku (bądź wybranych przedmiotów) może być dodatkowo wymogiem w rekrutacji na studia wyższego stopnia. Wybierając kierunek studiów pomyśl więc, jakie przedmioty, dostępne obieralne kursy czy możliwe specjalizacje mogą być dla Ciebie przepustką do dalszego rozwoju naukowego. 

Zwłaszcza na początkowych stopniach edukacji warto zadbać o pewną elastyczność, która w razie zmiany planów pozwoli Ci łatwo zmienić kierunek bądź specjalizację. Warto zdobywać umiejętności uniwersalne, potrzebne w szerokim wachlarzu dziedzin naukowych. Przykładowo, znajomość matematyki, statystyki czy umiejętność programowania są przydatne – i coraz częściej niezbędne – w niemal w każdej dziedzinie badań, nie tylko w naukach ścisłych. 

Ważniejsze od programu studiów bywają jednak czasami zdobyte na nich znajomości i oferowane możliwości rozwoju. Doświadczenie zdobyte w kołach naukowych, mentoring doświadczonego profesora lub możliwość współpracy z prestiżowym zespołem naukowym bywają znacznie cenniejsze, niż uzyskany tytuł zawodowy. Dlatego zwróć uwagę, jakie koła naukowe i zespoły badawcze działają na Twoim przyszłym wydziale, jakie praktyki możesz odbyć w ramach studiów i jakie inne możliwości otwiera przed Tobą nauka na tej uczelni.

Ważne problemy badawcze

Jeśli do pracy badawczej motywuje Cię chęć efektywnej pomocy i zmiana świata na lepsze, zapoznaj się z najważniejszymi globalnymi wyzwaniami, jakie są nam obecnie znane. Stawienie im czoła wymaga nierzadko intensywnych badań naukowych, nowych technologii lub zmiany obecnych paradygmatów.

Pracę nad nimi możesz zacząć już na etapie studiów i poświęcić im temat swojej pracy magisterskiej lub doktorskiej. Szczegółowa lista zalecanych kierunków badań organizacji Effective Thesis może zasugerować Ci, jakie kierunki studiów będą pomocne w ich realizacji. Każdy artykuł na liście zawiera związane z danym tematem problemy badawcze oraz propozycje prac dyplomowych.

Wybitnych specjalistów potrzebujemy na przykład w badaniach biomedycznych, badaniach nad bezpieczeństwem sztucznej inteligencji oraz nad biozagrożeniami, a nawet w filozofii. Ważnym obszarem pozostają również dalsze badania dotyczące światowych priorytetów.

Osobiste preferencje

Aby Twój wkład w rozwój nauki był wartościowy, potrzebujesz solidnej wiedzy i motywacji do pracy w swojej dziedzinie. Ciężko jest to osiągnąć, jeśli przedmiot Twoich badań Cię nie interesuje. Wybierając kierunek pomyśl więc, czy zainteresuje Cię on na tyle, byś chciał / chciała zgłębiać tę wiedzę samodzielnie.

Zastanów się także nad swoimi mocnymi stronami i tym, czy posiadasz zdolności lub predyspozycje do studiowania określonych kierunków. Jeśli miałeś / miałaś już okazję studiować, pomyśl: jakie przedmioty szczególnie Ci się podobały i czy byłeś / byłaś wśród najlepszych studentów na swoim roku? Czy te przedmioty mają ze sobą coś wspólnego (np. wymagają znajomości statystyki)? To może być dobra wskazówka, jakiego rodzaju badania sprawią Ci satysfakcję i szansę na ponadprzeciętne rezultaty.

Elastyczność zawodowa 

Jeśli nie masz jeszcze pewności, czy praca badawcza jest dla Ciebie najlepszą ścieżką kariery – zadbaj o swój kapitał zawodowy, by w razie potrzeby łatwo zdobyć pracę w innym sektorze.

Jakie kierunki studiów będą przydatne na rynku pracy? W dużej mierze – kierunki wymagające zdolności matematycznych oraz abstrakcyjnego myślenia, takie jak ekonomia, matematyka stosowana czy informatyka.[14]

Podejście analityczne wymagane w naukach ilościowych oraz umiejętność pracy z tzw. big data są pożądane na rynku pracy, posiadając je nie będziesz więc zapewne mieć problemu ze zmianą planów zawodowych.

Nauki humanistyczne, takie jak filozofia, socjologia lub psychologia, również mogą być dobrym wyborem – chociaż po odejściu z uczelni ciężej może być o pracę w zawodzie. Wykorzystaj czas studiów do szlifowania umiejętności miękkich, zdolności krytycznego myślenia czy skutecznej komunikacji.Przydadzą Ci się one zarówno w pracy naukowej, jak i w innych zawodach, takich jak marketing czy dziennikarstwo

Wiedzę i zdolności zdobyte na kierunkach humanistycznych możesz wykorzystać także w rzecznictwie, na przykład planując skuteczne kampanie informacyjne lub strategię komunikacji dla efektywnych organizacji dobroczynnych. Praca w zawodach związanych z szeroko pojętą komunikacją może okazać się zresztą szczególnie wpływowa.

Jakie badania prowadzić na początku swojej kariery?

Na wczesnym etapie kariery liczy się przede wszystkim rozwój własnych umiejętności oraz wypracowanie renomy w środowisku naukowym. Przywiązuj mniejszą wagę do kierunku prowadzonych badań, a większą – do mentorów, których możesz znaleźć w swoim zespole. Staraj się też o dobre przyjęcie Twoich publikacji przez środowisko akademickie.[15]

Ważne obszary badawcze

Na stronie 80,000 Hours możesz znaleźć aktualizowaną listę globalnych priorytetów: ważnych, często zaniedbanych problemów o kluczowym znaczeniu dla świata (ludzi i zwierząt), których rozwiązanie znajduje się w zasięgu naszych możliwości. Każdy z problemów jest szczegółowo opisany, także pod kątem zawodowym. Znajdziesz tam między innymi zapobieganie globalnym konfliktom zbrojnym czy zagrożeniom związanym z rozwojem sztucznej inteligencji.

Jak wybrać problem badawczy?

Aby wybrać temat badań pod kątem ich spodziewanego impaktu, możemy zastosować kryterium skali problemu (jak wielu osób dotyczy i jak bardzo wpływa na ich życie?), jego zaniedbania (czy brakuje zasobów lub rąk do pracy nad nim?) oraz szans na jego rozwiązanie (jeśli możemy małym nakładem czasu i pracy pomóc znacznej liczbie potrzebujących – warto zrobić to w pierwszej kolejności). Ważnym aspektem są także Twoje kompetencje oraz motywacje (czy masz motywację i umiejętności odpowiednie do pracy nad tym zagadnieniem?).[16]

Jeśli zależy Ci na efektywności badań, wybierz zatem mało popularny temat, gdzie każdy postęp będzie znaczącym krokiem naprzód i pomoże rozwiązać problem dotyczący wielkiej liczby ludzi bądź innych istot.

Pomocna w wyborze może być lista proponowanych problemów badawczych przygotowana przez 80,000 Hours, z podziałem na dziedziny naukowe, a także lista proponowanych tematów prac dyplomowych autorstwa Effective Thesis. Są to tematy badań, które mogą realnie przysłużyć się światu.

Zadawaj ważne pytania

Zdefiniowanie problemu badawczego to dopiero połowa sukcesu. Jeśli chcesz, by Twoja praca wywarła jak największy wpływ na świat – upewnij się, że wnioski z Twoich badań będą miały praktyczne zastosowanie. Badanie zaprezentowane niżej mogło być przeprowadzone zgodnie ze sztuką naukową, trudno natomiast stwierdzić, że jest społecznie pożyteczne.[17]

Potrzebujesz pomocy z tematem pracy dyplomowej?

Effective Thesis jest organizacją non-profit, która zapewnia pomoc w wyborze tematu pracy badawczej (zwłaszcza dyplomowej), dostępie do materiałów oraz znalezieniu odpowiedniego mentora. Z ich bezpłatnej pomocy możesz skorzystać na dowolnym etapie wyższej edukacji Przydatne mogą okazać się także porady dotyczące kariery oraz praktyki badawczej, które znajdziesz na ich stronie.

Efektywna praca naukowa – podsumowanie

Praca naukowa jest zawodem, który może zapewnić Ci duży impakt społeczny. Jeśli zajmiesz się odpowiednią problematyką, a Twoje wnioski da się zastosować w praktyce – możesz znacząco wpłynąć na życie wielu ludzi lub zwierząt.

Prowadzenie badań naukowych wymaga jednak określonych umiejętności. Wybierz więc taki kierunek badań, w którym wykorzystasz swoje zainteresowania oraz mocne strony, by Twoja praca była jak najlepszej jakości. Ważne dla rozwijania sieci kontaktów, budowaniu renomy w środowisku naukowym czy popularyzacji wyników badań mogą okazać się także umiejętności miękkie.

Jeśli nie masz pewności, jaką dziedziną badań chcesz się zająć – lub czy po studiach w ogóle chcesz poświęcić się karierze badawczej – zadbaj o elastyczność oraz swój kapitał zawodowy. Największe szanse na rynku pracy dadzą Ci studia na kierunkach ścisłych i stosowanych, takich jak informatyka czy ekonometria, warto jednak skupić się na konkretnych umiejętnościach: pracy z dużą ilością danych czy skutecznej komunikacji.

Decydując, jaki globalny problem mają pomóc rozwiązać Twoje badania, kieruj się kryterium skali zjawiska, jego zaniedbania i rozwiązywalności. Wybierz więc problem o globalnym zasięgu, którym zajmuje się wciąż zbyt mało badaczy i który da się względnie łatwo rozwiązać. Formułując problem badawczy zadawaj pytania o praktycznym i istotnym znaczeniu dla społeczeństwa. W razie potrzeby skorzystaj z doradztwa Effective Thesis.

Inne sposoby niesienia pomocy

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak można efektywnie wykorzystać swój czas, zdolności i pieniądze by czynić dobro, zapraszamy do przeczytania pozostałych artykułów z serii “efektywny altruizm w praktyce”:

W przygotowaniu są także kolejne artykuły z tej serii, które ukażą się niebawem .

Effective Altruism logo

przypisy i źródła:

[1] https://en.unesco.org/node/252277
[2] https://80000hours.org/career-reviews/academic-research/#a-great-researcher-in-an-important-field-can-make-a-huge-difference
[3] https://www.givingwhatwecan.org/reports/medical-research-1#2-why-focus-on-neglected-tropical-disease-research
[4] Tyle ludzi według WHO zmarło na malarię w 2021 roku (źródło: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/malaria).
[5] https://80000hours.org/career-reviews/academic-research/#1-public-outreach
[6] https://80000hours.org/career-reviews/academic-research/#is-academia-the-best-place-to-do-valuable-research
[7] https://wynagrodzenia.pl/moja-placa/ile-zarabia-Pracownik-naukowy [dostęp: 12.01.2023]
[8] https://www.payscale.com/research/US/Industry=College_or_University/Salary [dostęp: 12.01.2023]
[9] https://www.discoverphds.com/advice/after/lecturer-and-professor-salaries [dostęp: 12.01.2023]
[10] https://wynagrodzenia.pl/moja-placa/ile-zarabia-specjalista-ds-badan-i-rozwoju [dostęp: 12.01.2023]
[11] https://wynagrodzenia.pl/moja-placa/ile-zarabia-lider-laboratorium [dostęp: 12.01.2023]
[12] https://www.indeed.com/career/research-scientist/salaries [dostęp: 12.01.2023]
[13] https://www.reed.co.uk/average-salary/average-researcher-salary [dostęp: 12.01.2023]
[14] https://80000hours.org/career-guide/career-capital/#2-pursue-certain-graduate-studies
[15] https://80000hours.org/articles/research/#what-research-should-you-do-early-career
[16] Szerszy opis tych kryteriów znajdziesz tutaj
[17] https://www.effectivealtruism.org/articles/karolina-sarek-how-to-do-research-that-matters

Wyróżnione

Załóż grupę studencką na swojej uczelni!

Studencie, studentko!
Czy marzysz o tym, by zmieniać świat na lepsze? Teraz masz najlepszą szansę, by zacząć!

Twoja kariera ma ogromny potencjał

80 000 godzin. Tyle czasu każdy z nas spędzi przeciętnie w pracy w ciągu całego życia. Czy wiesz, że ten czas można wykorzystać, by czynić ogromne dobro?

Na Twojej uczelni studiuje wielu obiecujących specjalistów, których praca może mieć w przyszłości pozytywny wpływ na nasz świat. Prawdopodobnie także i Ty do nich należysz. Mądrze zaplanowana kariera może zapobiec ogromowi cierpienia, uchronić ludzką cywilizację przed zagładą bądź dopilnować, by losy świata nie zostały skierowane na niebezpieczne tory.

Jednak droga do tak skutecznej dobroczynności może być bardzo nieoczywista. Jaki wybrać zawód? Jakimi problemami się zająć? Jakie metody będą najskuteczniejsze? I czy ja się do tego nadaję…? Odpowiedzi na te pytania spróbuj poszukać w poradniku organizacji 80,000 Hours, zajmującej się doradztwem zawodowym w duchu efektywnego altruizmu. Jeśli tego potrzebujesz, możesz też skorzystać z ich darmowego kursu planowania kariery lub indywidualnej konsultacji zawodowej

Pomóż studentom w świadomym wyborze kariery 

W obecnych czasach kształcimy więcej specjalistów, inżynierów i naukowców, niż kiedykolwiek w historii. A jednak – wciąż zbyt mało ludzi pracuje nad skutecznym rozwiązaniem globalnych problemów oraz zapobieganiu nowym problemom w przyszłości.

Studia stwarzają wiele możliwości rozwoju: są okazją do zdobycia wiedzy, całego wachlarza umiejętności oraz nawiązania cennych kontaktów. Na tym etapie życia studenci zazwyczaj wciąż rozważają różne ścieżki kariery, mogąc z łatwością zmienić zainteresowania i plany zawodowe. O wiele łatwiej jest zatem zaplanować swoją karierę w czasie studiów, niż zmienić jej bieg po wkroczeniu na rynek pracy.

Z tego powodu jednym z najbardziej efektywnych działań, jakie możesz podjąć jeszcze na studiach, jest uświadamianie Twoich kolegów i koleżanek ile dobrego mogą zrobić, jeśli wybiorą odpowiednią karierę. 

Najlepsze skutki możesz osiągnąć zakładając na swojej uczelni grupę studencką, zrzeszającą osoby zainteresowane dobroczynnością, efektywnym altruizmem i rozwojem zawodowym. Taka grupa pozwoli studentom nawiązać kontakty z rówieśnikami o podobnych celach życiowych, będzie źródłem wielu ciekawych dyskusji, zmotywuje Was do działania i nauczy osiągać jak najlepsze dobroczynne efekty swojej pracy. 

Szukamy organizatorów grup studenckich!

Chcemy, aby każdy student miał dostęp do informacji, które pomogą mu świadomie pokierować swoją karierą. Dlatego poszukujemy osób chętnych do założenia grup studenckich na swoich uczelniach.

Jeśli wahasz się, czy jesteś w stanie stworzyć i prowadzić taką grupę – nie martw się, pomożemy! Pomożemy Ci znaleźć członków grupy, ustalić plan spotkań, dostarczymy potrzebne materiały i udzielimy wsparcia merytorycznego. Będziemy też do dyspozycji zawsze, gdy zechcesz z nami porozmawiać.

Kogo szukamy? Odezwij się do nas, jeśli efektywny altruizm nie jest obcym Ci pojęciem, masz czas poza zajęciami, a kontakt z ludźmi nie sprawia Ci problemu. Najlepiej, jeśli wciąż masz przed sobą przynajmniej dwa lata studiów.

Nie wymagamy od Ciebie dużej wiedzy na temat efektywnej dobroczynności – wystarczy, że interesuje Cię ta idea i chcesz ją zgłębiać wraz z innymi studentami. Jeśli nigdy wcześniej nie słyszałeś o efektywnym altruizmie, lecz mimo to chcesz się zaangażować – żaden problem! Potrzebną wiedzę możesz zdobyć chociażby biorąc udział w programie wprowadzającym do Efektywnego Altruizmu.

Jak działa grupa uczelniana?

Grupę studencką możesz zapoczątkować jako regularne, nieformalne spotkania studentów i studentek zainteresowanych efektywną dobroczynnością. Prędzej czy później warto jednak oficjalnie zarejestrować ją na uczelni, co pozwoli Wam korzystać z przestrzeni do spotkań czy funduszy uczelnianych, jeśli będziecie ich potrzebować. 

Formę spotkań i omawianą problematykę możesz dostosować do liczby uczestników, Waszych zainteresowań i posiadanej wiedzy. Możecie korzystać z gotowych programów spotkań, prowadzić dyskusje wokół wybranych problemów (jak głód na świecie, przemysłowa hodowla zwierząt lub zagrożenia płynące z rozwoju AI), tworzyć grupy czytelnicze lub organizować lokalne wydarzenia poświęcone planowaniu kariery bądź promocji efektywnego altruizmu.

Radzimy by na początku stosować się do sprawdzonych schematów organizacji spotkań, modyfikując je według potrzeb. Przekażemy Ci odpowiednie materiały i doradzimy, jak z nich korzystać.

University Group Accelerator Program

Wyjątkowo atrakcyjnym sposobem na rozkręcenie nowej grupy studenckiej może być udział w UGAP – programie akceleracyjnym prowadzonym przez Centre for Effective Altruism (CEA). Program skierowany jest przede wszystkim do grup nie posiadających jeszcze doświadczonych organizatorów.

W ramach programu Twoja grupa otrzyma pomoc finansową, organizacyjną oraz merytoryczną, wynagrodzenie dla głównego organizatora oraz stały mentoring ze strony doświadczonych kolegów. Pozostali współorganizatorzy również mogą wnioskować o stypendium, jeśli go potrzebują.

Aby zostać zakwalifikowaną, grupa powinna mieć najlepiej dwóch organizatorów gotowych poświęcić jej około 5-7 godzin w tygodniu (głównie na początu semestru). Przynajmniej jeden z organizatorów powinien znać podstawowe koncepcje efektywnego altruizmu, najlepiej w zakresie omawianym w ramach programu wprowadzającego do EA.

Udział w programie UGAP poprzedzony jest dwutygodniowym “starterem” bez limitu miejsc. Liczba miejsc we właściwym programie ograniczona jest dostępnością mentorów, jednak w miarę możliwości organizatorzy starają się zapewnić miejsca wszystkim chętnym grupom.

Zgłoszenia na bieżący semestr zbierane były do 25. lipca i są już zamknięte. Wypatruj jednak terminu zgłoszeń na kolejny semestr! Wraz ze swoją grupą aplikować możecie przez oficjalną stronę, na której znajdziecie link do formularza zgłoszeniowego. Zachęcamy też do zapoznania się ze szczegółami programu, zwłaszcza z poradami dla kandydatów i polecanymi materiałami.

Jeśli Twoja grupa nie spełnia jeszcze wymogów – nie wahaj się aplikować! Nawet, jeśli nie zakwalifikujecie się do najbliższej edycji, organizatorzy pomogą Ci znaleźć materiały edukacyjne o EA bądź znaleźć współorganizatorów grupy, zwiększając Wasze szanse na udział w nastepnym semestrze.

Napisz do nas!

Jeśli wciąż się wahasz – zapraszamy Cię do kontaktu. Chętnie odpowiemy na Twoje pytania i rozwiejemy wątpliwości. Nawet jeśli ostatecznie nie założysz grupy na swojej uczelni, wciąż chcemy Cię poznać i zaprosić do naszej polskiej społeczności Efektywnych Altruistów!

Wyślij nam wiadomość na adres kontakt@efektywnyaltruizm.org i napisz, że rozważasz założenie grupy studenckiej. Czekamy z niecierpliwością!

Wyróżnione

Program wprowadzający do efektywnego altruizmu

Być może o efektywnej dobroczynności usłyszałæś niedawno. A może wiesz o niej już całkiem sporo i wciąż zgłębiasz jego założenia. Jeśli szukasz wiedzy, angażujących dyskusji oraz ludzi, którzy tak jak Ty chcą zmieniać świat, to mamy coś dla Ciebie!

Introductory EA Program to cykl w pełni darmowych, zdalnych spotkań wprowadzających do tematyki efektywnego altruizmu. Możesz wziąć w nich udział niezależnie od wiedzy, jaką posiadasz na temat tej idei i jej filozofii. Jest to jeden z kilku wirtualnych programów oferowanych przez Centre for Effective Altruism z siedzibą w Oksfordzie.

W czasie trwania programu poznasz nowe koncepcje, idee oraz sprzeczne z intuicją pomysły, dzięki którym Twoja kariera, darowizny i inne działania osiągną większy dobroczynny impakt. Przy okazji spotkasz ludzi o podobnym poglądzie na świat, którzy pragną uczynić go lepszym dla innych istot.

Jak to wygląda w praktyce?

Trwający 8 tygodni program ma formę cotygodniowych, zdalnych spotkań w małym gronie obejmującym 3-6 uczestników oraz moderatora. Taka formuła określana jest angielskim mianem fellowship. Każde spotkanie to godzinna dyskusja, przed którą należy przyswoić odpowiedni materiał w postaci lektury, audycji lub materiału wideo, a czasem także wykonać krótkie ćwiczenie pisemne. Łącznie z przygotowaniem, całość zajmie Ci nie więcej, niż 3 godziny w tygodniu.

Spotkania prowadzone są w języku angielskim, wymagana jest zatem znajomość języka na poziomie umożliwiającym swobodną komunikację oraz zrozumienie omawianego materiału. 

Przed rozpoczęciem uczestnicy wybierają stały dzień i godzinę cotygodniowych spotkań, a grupy dobierane są pod kątem dostępności czasowej uczestników i moderatora. Uczestnicy otrzymują także dostęp do dedykowanej grupy na platformie komunikacyjnej Slack. 

Po zakończeniu programu otrzymasz certyfikat potwierdzający Twoje uczestnictwo.

Dlaczego warto wziąć w nim udział?

Poza zdobyciem fundamentalnej wiedzy na temat efektywnej dobroczynności otrzymasz także okazję do skonfrontowania swoich przekonań oraz argumentów w dyskusji moderowanej przez doświadczonego członka społeczności EA. Otrzymasz starannie wybrane materiały źródłowe oraz ciekawe ćwiczenia, które skłonią Cię do myślenia. A przy okazji nawiążesz nowe znajomości i poznasz ludzi, których punkt widzenia może Cię zainspirować.

O czym będziecie rozmawiać?

Podczas spotkań poszukiwać będziecie odpowiedzi na następujące pytania:

  • Na ile lepsze od pozostałych są najlepsze możliwości czynienia dobra?
  • Co możemy zrobić, by zapobiec następnej pandemii?
  • Jak wspólnie podejmować lepsze decyzje?
  • Jak na tle innych zagrożeń wypada ryzyko związane ze zmianą klimatu?

Pełny harmonogram i zakres programu możesz znaleźć w tym linku.

Jak aplikować?

Termin zgłoszeń do poszczególnych edycji programu upływa w każdą ostatnią niedzielę miesiąca. Zgłoszenie można wysłać korzystając z formularza dostępnego na oficjalnej stronie. Jego wypełnienie zajmie około 30 minut. 

Utworzenie grup uzależnione jest od dostępności osób prowadzących. W przypadku, gdy liczba chętnych przekracza możliwości organizacyjne, możesz zostać wpisany na listę oczekujących na kolejny cykl spotkań.

Inne programy

Jeśli szukasz czegoś więcej, niż podstawowej wiedzy, spójrz na inne wirtualne programy organizowane przez CEA. Znajdziesz tam program o bardziej zaawansowanym zakresie, a także grupę czytelniczą poświęconą książce The Precipice – publikacji autorstwa Toby’ego Orda o istniejących i potencjalnych zagrożeniach egzystencjalnych w długiej perspektywie czasu. 

Okazjonalnie organizowane są także inne programy poświęcone bardziej specyficznym zagadnieniom. Warto zatem śledzić aktualne wydarzenia, najlepiej zapisując się do listy mailingowej EA Virtual Programs.

Ufamy, że znajdziesz coś dla siebie. A może spotkamy się w jednej z grup dyskusyjnych? Zapraszamy!

Wyróżnione

Допомога для українців вдома та за кордоном

wersja polska: link
English version: link

У цей важкий час ми хочемо висловити свій біль і солідарність з жертвами вторгнення в українську державу. Останні події вплинули на життя всіх громадян України як вдома, так і за кордоном. Біженці, які шукають притулку в Польщі, можуть розраховувати на допомогу та підтримку від офіційних установ, благодійних організацій і також простих людей доброго серця.

У зв’язку з тим, що в нинішньому інформаційному шумі для охочих нести підтримку, так і для нужденних може бути важко розпізнати надійні джерела допомоги, ми вирішили створити список перевіреної інформації, яку будемо оновлювати на постійній основі.

Наша мета – зібрати перевірені та офіційні ініціативи для підтримки потребуючих українців. Будь ласка, поширюйте цю інформацію, щоб вона охопила якомога більшу аудиторію. Якщо ви хочете доповнити подану тут інформацію, поділитися пропозиціями чи допомогти іншим способом, зв’яжіться з нами за адресою kontakt@efektywnyaltruizm.org. Ініціатором та координатором проекту є Кріс Шульц, пов’язаний з рухом EA в Польщі та Нідерландах.

Місією фонду «Ефективний альтруїзм Польща» є систематична щоденна перевірка благодійних організацій з точки зору ефективності їх допомоги. Тому цього разу, незважаючи на незвичайні, динамічні умови, ми беремо на себе зобов’язання рекомендувати вам надійні, перевірені та ефективні організації, а також збірки коштів, які допомагають людям проживаючим в Україні так і біженцям з цієї країни.

Перш ніж вирішити, чи включати ту чи іншу організацію, ініціативу в список, ми задаємо собі низку важливих запитань. Якщо ви хочете дізнатися, яким критеріям ми керуємося при виборі і чому вони важливі для нас, переходьте на цю статтю:

[PL] https://efektywnyaltruizm.org/blog/jak-oceniamy-organizacje-pomagajace-ukraincom
[EN] https://efektywnyaltruizm.org/blog/how-do-we-evaluate-organizations-helping-ukrainians

Оскільки ситуація дуже змінна, наші початкові рекомендації базуються на дуже приблизних оцінках. Ми постійно оновлюємо список на основі наших найточніших висновків.

—————

[останнє оновлення: 13.04.2022, час 13:10]

Фонд HumanDoc

https://humandoc.pl

Фонд збирає кошти на діяльність у найбільш загрозливих регіонах (Маріуполь): допомога цивільним жителям, надання медичної допомоги, транспортування до лікарень, евакуація до Польщі, та надання житла, харчування, психологічної допомоги в Польщі.

PCPM – Польський центр міжнародної допомоги

https://pcpm.org.pl/ukraina

PCPM спеціалізується на гуманітарній допомозі (у разі стихійних лих, криз чи конфліктів), допомозі розвитку (підтримка соціально-економічного розвитку) та рятувальній допомозі (надання медичної допомоги та організація рятувальних операцій у разі стихійних та антропогенних катастроф).

Зараз PCPM надає гуманітарну допомогу в Україні, допомагає в евакуації та планує надати допомогу, яка має на цілі заспокоїти потреби біженців в Польщі.  Крім цього, реалізує пілотну програму безумовних цільових грошових переказів сім’ям біженців.

Ми вважаємо, що правильно реалізовані програми прямих грошових переказів можуть бути однією з найефективніших форм підтримки.  Ефективність таких програм вже неодноразово демонструвалася у ретельних дослідженнях. Заохочуємо запізнатися зі статтею GiveDirectly (англійською мовою) про переваги цієї форми допомоги для біженців.

Польська Медична Місія

https://pmm.org.pl/en/ukraine-urgent-medical-aid

З 1999 року Асоціація польської медичної місії допомагає жертвам воєн, катастроф та стихійних лих. Діяльність ПММ базується на роботі волонтерів: лікарів, фельдшерів, медсестер, реабілітологів, а також психологів та медичних аналітиків.

Зібрані кошти будуть спрямовані на швидку медичну допомогу та закупівлю необхідних медичних засобів.

Восток-SOS

https://vostok-sos.org/

«Восток-СОС» збирає кошти на підтримку населення (харчування, ліки, засоби гігієни, бензин та інше), а також на гуманітарну допомогу для армії разом із транспортом. Організація займається також фінансуванням евакуацій населення – оплачуючи та організовуючи транспорт.

Дані для перерахування благодійного внеску: https://vostok-sos.org/pidtrymaty/rekvizyty-dlia-hroshovoho-perekazu/

ЮНІСЕФ Польща

https://unicef.pl/chce-pomoc/nasze-akcje/pomoc-dla-ukrainy

ЮНІСЕФ був заснований у 1946 році для допомоги дітям, які постраждали внаслідок Другої світової війни і у своїй діяльності керується положеннями Конвенції про права дитини. Щодня співробітники ЮНІСЕФ працюють у 190 країнах і територіях, часто в найважчих місцях на землі, щоб допомогти найбільш нужденним дітям. Від рятівних щеплень, до шкільного будівництва та негайної допомоги в разі гуманітарної катастрофи.

Зібрані кошти будуть спрямовані, зокрема, на забезпечення безпечними притулками для дітей, наданні психологічної, медичної допомоги, чистої води та засобів особистої гігієни. Вони співпрацюють з місцевими партнерами, щоб добре оцінити найнагальніші потреби та надати ефективну допомогу дітям.

Фонд ООН у галузі народонаселення (англ. UNFPA, the United Nations Population Fund)

https://www.unfpa.org/ukraine-conflict

UNFPA, провідна агенція ООН зосереджує свою роботу у сфері здоров’я сексуального та репродуктивного. Діє в Україні десятиліттями, розширюючи доступ до послуг з охорони репродуктивного здоров’я та захисту. Забезпечує жінкам і дівчатам право на безпечні пологи та життя без насильства. Мета фонду – забезпечити доступ до послуг та продуктів медичних, які рятують репродуктивне здоров’я і життя. Фонд співпрацює із сусідніми країнами, щоб задовольнити поточні потреби біженців у сфері охорони здоров’я, включаючи людей які потребують особливої опіки, наприклад осіб похилого віку.

Польська гуманітарна акція

https://www.siepomaga.pl/pah-ukraina

Ця польська організація, яка безперервно діє з 1992 року, надає гуманітарну допомогу по всьому світу. Діє в районах, які постраждали від гуманітарної кризи в умовах стихійних лих і збройних конфліктів. Її основним пріоритетом є швидке надання необхідної допомоги, але також приділенням великої уваги довгостроковим рішенням і запобіганню майбутніх катастроф.

Кошти зі збору, який зараз триває, будуть спрямовані на постачання продуктів харчування та засобів гігієни жителям Донецької та Луганської областей, яким найбільше загрожує війна.

інші форми допомоги – офіційні джерела інформації

Pomagam Ukrainie (Допомагаю Україні)https://pomagamukrainie.gov.pl/

Офіційна платформа польського уряду адресована як біженцям (включно з тими, хто планує приїхати до Польщі), так і тим, хто бажає їм допомогти. Це також база даних про доступну гуманітарну, фінансову, психологічну або юридичну допомогу людям, які потребують допомоги.

Ініціативи місцевого самоврядування

Якщо ви шукаєте допомоги або хочете долучитися до роботи на місцевому рівні, відвідайте офіційні веб-сайти органів місцевого самоврядування. Всі офіційні ініціативи ми не можемо перерахувати та проаналізувати, але вони зазвичай гарантують безпеку перерахованих коштів.

Група Границяhttps://ukraina.grupagranica.pl/

Важлива та корисна інформація для українців, які перебувають у Польщі або мають намір приїхати до Польщі.

————

ЕФЕКТИВНИЙ АЛЬТРУІЗМ – це зростаючий суспільний рух, заснований на прагненні зробити світ найкращим із можливих і пошуку способів зробити це на основі доказів і міркувань, а також сміливості втілювати ці ідеї в життя. Сфери, в яких розвивається ця ідея, включають ефективне пожертвування, дослідження глобальних пріоритетів або роздумів на тему загрожень, пов’язаних з довгостроковим майбутнім. Стівен Пінкер назвав ефективний альтруїзм «однією з великих нових ідей XXI століття». Якщо ви хочете дізнатися більше про EA, перегляньте наведені нижче джерела:

  • Посібник ефективного альтруїзму: https://forum.effectivealtruism.org/ 
  • Список 80 найактуальніших глобальних проблем від 80,000 Hours, організації, яка надає поради щодо кар’єри людям, зацікавленим у позитивному впливі на свій кар’єрний шлях https://80000hours.org/problem-profiles/ 

На домашній сторінці Посібника ви також можете замовити дві безкоштовні книги про ефективний альтруїзм — «Doing Good Better » Вільяма Макаскіла та «The Precipice» Тобі Ордa. Ми дуже їх рекомендуємо!

Wyróżnione

Help for Ukrainians at home and abroad

Українська версія: посилання
wersja polska: link

At this difficult time, we would like to express our pain and solidarity with the victims of the invasion of Ukraine. The recent events have affected the lives of all Ukrainian citizens, both in the country itself and abroad. Refugees seeking refuge in Poland can count on help and support from official institutions, charities, as well as all good-hearted people. 

Among the current information overload, both donors as well as those in need, may find it difficult to single out credible forms of help, so we’ve decided to create a database of verified information, set to be updated on a regular basis. 

Our goal is to collect effective and trustworthy initiatives supporting Ukrainians in need. Please share this information widely so that it reaches the largest audience possible. If you would like to add more information, share suggestions, or help in any other way, please contact us at kontakt@efektywnyaltruizm.org. This project was initiated and is coordinated by Chris Szulc, who is involved with the EA movement in Poland and the Netherlands.

Our day-to-day mission at the Effective Altruism Poland foundation is verifying charitable organizations in terms of the effectiveness of the aid they provide. That is why now, despite the unusual, rapidly-changing conditions, we have undertaken recommending reliable, credible and effective fundraisers and organisations providing assistance to people in Ukraine and to Ukrainian refugees. 

Before deciding to add an initiative to the list, we ask ourselves a number of questions. If you want to know what criteria we use and why this is important to us, we recommend reading this article: https://efektywnyaltruizm.org/blog/how-do-we-evaluate-organizations-helping-ukrainians

As the situation is pressing, our initial recommendations are based on rough estimates. The database will be expanded over time.

————–

[latest update: 30.03.2022, 00:30 AM]

HumanDoc Foundation

https://humandoc.pl/en/ukraine/ukraine-how-can-you-help/

The HumanDoc Foundation raises funds for operations in the the most endangered areas (Mariupol). It help civilians by providing medical assistance, organizing transportation to hospitals and helping with evacuation to Poland. It also provides refugees in Poland with housing, food and psychological support.

PCPM – Polish Center for International Aid

https://pcpm.org.pl/en

PCPM specialises in humanitarian aid (during natural disasters, humanitarian crises or conflicts), development aid (support for social and economic development) as well as emergency aid (medical aid and rescue operations in face of natural and anthropogenic disasters)

Currently PCPM brings humanitarian aid to Ukraine, assists with civilian evacuation and also plans to helps in securing the living needs of war refugees in Poland. Moreover, it has rolled out an unconditional cash assistance program directed at refugee families in Poland.

We think that correctly implemented programs for targeted direct cash transfers may actually be one of the most effective forms of help. This is supported by numerous evidence and backed by some rigorously conducted studies. We encourage you to read this article by GiveDirectly, which discusses advantages of such help for refugees.

The Polish Medical Mission

https://pmm.org.pl/ukraina-pilna-pomoc-medyczna

Since 1999 the Polish Medical Mission Association has been helping victims of wars, disasters and cataclysms. PMM’s activities are run by volunteers: doctors, paramedics, nurses, rehabilitation specialists, as well as psychologists and medical analysts.

The funds raised will be donated to provide rapid medical support and purchase necessary medical supplies.

Vostok SOS

https://vostok-sos.org/en/

Vostok SOS collects funds to support people living in cities (providing food, medicine, hygiene products, gasoline etc.) and for humanitarian aid to the army, as well as transport. They also fund evacuations paying for and organizing transportation.

Data for a direct money transfer (in Ukrainian or Russian): https://vostok-sos.org/en/i-wanna-help/rekvizyty-dlia-hroshovoho-perekazu

Fundraiser through a Polish proxy – the Avalon foundation (funds will be transferred with no provision costs): https://helpuj.pl/zbiorki/pomoc-ofiarom-wojny-w-ukrainie-wsparcie-organizacji-vostok-sos

UNICEF Poland

https://unicef.pl/chce-pomoc/nasze-akcje/pomoc-dla-ukrainy

UNICEF was founded in 1946 to help children affected by World War II and is committed to following the United Nations Convention on the Rights of the Child. UNICEF staff work in 190 countries and territories, often in some of the most remote locations on earth, trying to reach and help the most vulnerable children: from life-saving vaccinations, to building schools, to immediate relief in humanitarian disaster situations

UNICEF Poland will donate the funds raised to provide children with safe shelters and psychological support, medical care, clean water and hygiene supplies. They work with local partners which means that they can accurately assess the most urgent needs and deliver effective aid to the children.

United Nations Population Fund (UNFPA)

https://www.unfpa.org/ukraine-conflict

UNFPA is a subsidiary organ of the UN General Assembly. It deals with sexual and reproductive health. It has been active in Ukraine for decades, expanding access to reproductive health and protective measures.

It currently remains in Ukraine to ensure women and girls’ right to safe childbirth and a life free from violence. It aims to provide access to life-saving sexual and reproductive health services and medical products. They also work with neighbouring countries to respond to the ongoing health needs of refugees, including vulnerable people such as the elderly.

Polish Humanitarian Action

https://www.siepomaga.pl/pah-ukraina

This Polish NGO has been operating since 1992 and provides humanitarian aid all over the world. They react in places where humanitarian crises (natural disasters and armed conflicts) occur. Their main priority is immediate humanitarian response, but they think it’s equally important to seek long-term solutions and prevent further catastrophes.

This fundraiser will help provide food and hygiene products to the people most threatened by war in the Donetsk and Luhansk regions.

Other forms of aid – official sources of information

Helping Ukraine (Pomagam Ukrainie)https://pomagamukrainie.gov.pl/

The official platform of the Polish government made both for refugees (including those planning to come to Poland) and the people willing to help them.

It is also a database of information about available humanitarian, financial, psychological and legal aid for those in need.

Local government initiatives

If you are looking for help or want to get involved at the local level, we encourage you to visit the official websites of local governments. We are not able to list and screen every official initiative, but they do tend to guarantee the safety of any donated funds.

Grupa Granica (The Border Group)https://ukraina.grupagranica.pl/

Important information helpful for Ukrainians in Poland or intending to come to Poland.

————-

EFFECTIVE ALTRUISM (EA) is a growing social movement founded on the desire to make the world as good a place as it can be, the use of evidence and reason to find out how to do so, and the audacity to actually try (Giving What We Can, 2021). The idea of effective altruism explores effective giving, global priorities, and reflects on long term risks. Steven Pinker has called effective altruism “one of the great new ideas of the 21st century.” If you want to learn more about EA, check out the resources below:

On the homepage of the Handbook, you will also find an option to order two free books on effective altruism – William MacAskill’s Doing Good Better and Toby Ord’s The Precipice.

Wyróżnione

Pomoc dla Ukraińców w kraju i za granicą

Українська версія: посилання
English version: link

W tym trudnym czasie pragniemy wyrazić swój ból i solidarność z ofiarami inwazji na Ukrainę. Ostatnie wydarzenia wpłynęły na życie wszystkich jej obywateli, zarówno w kraju jak i poza jego granicami. Uchodźcy szukający schronienia w Polsce mogą liczyć na pomoc i wsparcie zarówno ze strony oficjalnych instytucji, organizacji charytatywnych, jak i zwyczajnych ludzi dobrego serca. 

Ponieważ w obecnym szumie informacyjnym zarówno darczyńcy, jak i potrzebujący mogą mieć trudność w rozpoznaniu wiarygodnych form pomocy, postanowiliśmy stworzyć bazę zweryfikowanych informacji, którą na bieżąco będziemy aktualizować. 

Naszym celem jest zebranie efektywnych i godnych zaufania inicjatyw wspierających Ukraińców w potrzebie. Prosimy o szerokie udostępnianie tych informacji, by dotarły do jak największego grona odbiorców. Jeśli chcesz uzupełnić podane tu informacje, podzielić się sugestiami lub pomóc w jakikolwiek inny sposób, zapraszamy do kotaktu pod adresem kontakt@efektywnyaltruizm.org. Inicjatorem i koordynatorem projektu jest Chris Szulc, związany z ruchem EA w Polsce i w Holandii.

Na co dzień misją fundacji Efektywny Altruizm Polska jest weryfikowanie organizacji charytatywnych pod kątem efektywności niesionej przez nie pomocy. Dlatego i tym razem, pomimo nietypowych, dynamicznych warunków, podejmujemy zobowiązanie by polecić Wam rzetelne, wiarygodne i efektywne zbiórki oraz organizacje niosące pomoc ludziom na Ukrainie oraz uchodźcom z tego kraju.

Przed podjęciem decyzji o umieszczeniu na liście danej inicjatywy zadajemy sobie szereg istotnych pytań. Jeśli chcesz wiedzieć, jakimi kryteriami się kierujemy i dlaczego są dla nas ważne, odpowiedź znajdziesz w tym artykule:
https://efektywnyaltruizm.org/blog/jak-oceniamy-organizacje-pomagajace-ukraincom

Ponieważ sytuacja jest nagła, nasze rekomendacje oparte są na bardzo przybliżonych szacunkach. Na bieżąco aktualizujemy listę na podstawie naszych najdokładniejszych ustaleń.

—————

[ostatnia aktualizacja: 30.03.2022 r., 00:30]

Fundacja HumanDoc

https://humandoc.pl/

Fundacja zbiera środki na działania w najbardziej zagrożonych rejonach (Mariupol): pomoc cywilom, udzielanie pomocy medycznej, transport do szpitali, ewakuacja do Polski i zapewnienie im w Polsce mieszkania, pożywienia, pomocy psychologicznej.

PCPM – Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej

https://pcpm.org.pl/ukraina

PCPM specjalizuje się w pomocy humanitarnej (w obliczu klęsk żywiołowych, kryzysów lub konfliktów), rozwojowej (wspieranie rozwoju społecznego i ekonomicznego) oraz ratunkowej (udzielanie pomocy medycznej i organizowanie akcji ratunkowych w sytuacji katastrof naturalnych i antropogenicznych).

Aktualnie PCPM niesie na Ukrainie pomoc humanitarną, pomaga w ewakuacji oraz planuje udzielać pomocy w zabezpieczeniu bytu uchodźców wojennych w Polsce. Ponadto, realizuje obecnie pilotażowy program bezwarunkowych pieniężnych transferów celowych do rodzin uchodźców.

Uważamy, że poprawnie realizowane programy bezpośrednich transferów pieniężnych mogą być jedną z najskuteczniejszych form wspacia. Efektywność takich programów wykazywano już wielokrotnie, również w rygorystycznie prowadzonych badaniach. Zachęcamy do zapoznania się z artykułem GiveDirectly (w j. angielskim) omawiającym zalety tej formy pomocy dla uchodźców.

Polska Misja Medyczna

https://pmm.org.pl/ukraina-pilna-pomoc-medyczna

Od 1999 roku Stowarzyszenie Polska Misja Medyczna pomaga ofiarom wojen, katastrof i kataklizmów. Działania PMM opierają się na pracy wolontariuszy: lekarzy, ratowników medycznych, pielęgniarzy, rehabilitantów, a także psychologów i analityków medycznych.

Zebrane środki zostaną przekazane na zapewnienie szybkiego wsparcia medycznego i zakup niezbędnych środków medycznych.

Vostok SOS

https://vostok-sos.org/en/

Vostok SOS Zbiera fundusze na wsparcie ludności miast (jedzenie, leki, środki higieniczne, benzyna i inne) oraz na pomoc humanitarną dla wojska wraz z transportem. Finansują również ewakuację ludności – opłacają i organizują transport.

Dane do przelewu (w języku ukraińskim lub rosyjskim): https://vostok-sos.org/en/i-wanna-help/rekvizyty-dlia-hroshovoho-perekazu

Zbiórka polskiego pośrednika – fundacji Avalon (środki przekazane zostaną bez prowizji): https://helpuj.pl/zbiorki/pomoc-ofiarom-wojny-w-ukrainie-wsparcie-organizacji-vostok-sos

UNICEF Poland

https://unicef.pl/chce-pomoc/nasze-akcje/pomoc-dla-ukrainy

UNICEF został założony w 1946 roku, aby nieść pomoc dzieciom, które ucierpiały na skutek II Wojny Światowej i w swoich działaniach kieruje się postanowieniami Konwencji o prawach dziecka. Każdego dnia pracownicy UNICEF działają w 190 krajach i terytoriach, nierzadko w najtrudniejszych miejscach na ziemi, aby dotrzeć z pomocą do najbardziej potrzebujących dzieci. Od ratujących życie szczepień, przez budowę szkół, po natychmiastową pomoc w sytuacji klęski humanitarnej

Zebrane środki przekażą na zapewnienie dzieciom m.in. bezpiecznych schronień i wsparcia psychologicznego, opieki medycznej, czystej wody i środków higienicznych. Współpracują z lokalnymi partnerami, dzięki czemu mogą dobrze oszacować najpilniejsze potrzeby i dostarczyć dzieciom skuteczną pomoc.

United Nations Population Fund (UNFPA)

https://www.unfpa.org/ukraine-conflict

UNFPA jest organem pomocniczym Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Zajmuje się zdrowiem seksualnym i reprodukcyjnym. Działa na Ukrainie od dekad, poszerzając dostęp do usług zdrowia reprodukcyjnego i ochrony.

Obecnie pozostaje na Ukrainie, aby zapewniać kobietom i dziewczętom prawo do bezpiecznego porodu i życia wolnego od przemocy. Jego celem jest zapewnienie dostępu do ratujących życie usług i produktów medycznych w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. Współpracują również z sąsiednimi krajami, aby reagować na bieżące potrzeby zdrowotne uchodźców, w tym osób wymagającej szczególnej opieki, takich jak osoby starsze.

Polska Akcja Humanitarna

https://www.siepomaga.pl/pah-ukraina

Ta funkcjonująca nieprzerwanie od 1992 roku polska organizacja niesie pomoc humanitarną na całym świecie. Działa w obszarach objętych kryzysem humanitarnym w obliczu katastrof naturalnych oraz konfliktów zbrojnych. Jej głównym priorytetem jest bezzwłoczne dostarczenie potrzebnej pomocy, lecz równą wagę przywiązuje do rozwiązań długoterminowych oraz zapobieganiu przyszłym katastrofom.

Pieniądze z trwającej obecnie zbiórki przeznaczone zostaną na zaopatrzenie w żywność i artykuły higieniczne najbardziej zagrożonych wojną mieszkańców obwodów donieckiego i ługańskiego.

inne formy pomocy – oficjalne źródła informacji

Pomagam Ukrainiehttps://pomagamukrainie.gov.pl/

Oficjalna platforma rządu polskiego adresowana zarówno do uchodźców (także osób planujących dopiero przyjechać do Polski), jak i osób pragnących udzielić im swojej pomocy.

Stanowi również bazę informacji o dostępnej pomocy humanitarnej, finansowej, psychologicznej bądź prawnej dla osób w potrzebie. 

Inicjatywy samorządowe

Osoby szukające pomocy lub chcące zaangażować się na poziomie lokalnym, zachęcamy do odwiedzania oficjalnych stron lokalnych samorządów. Nie jesteśmy w stanie wymienić i prześwietlić wszystkich oficjalnych inicjatyw, lecz zazwyczaj gwarantują one bezpieczeństwo przekazywanych funduszy.

Grupa Granicahttps://ukraina.grupagranica.pl/

Ważne i przydatne informacje dla Ukraińców w Polsce bądź zamierzających do Polski przyjechać.

————

EFEKTYWNY ALTRUIZM jest rosnącym ruchem społecznym, u którego podstaw leży pragnienie uczynienia świata możliwie najlepszym oraz szukanie sposobów, by to uczynić, opierając się na dowodach i rozumowaniu, a także śmiałość, by wcielić te idee w życie. Obszary, w których rozwija się ta idea to m.in. efektywne darczyństwo, badanie globalnych priorytetów, czy refleksja na temat zagrożeń związanych z dalekosiężną przyszłością. Steven Pinker nazwał efektywny altruizm „jedną ze wspaniałych nowych idei XXI wieku”. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o EA, zajrzyj do poniższych źródeł:

  • Lista 80 najbardziej palących globalnych problemów według 80,000 Hours, organizacji udzielającej porad zawodowych dla zainteresowanych wywieraniem dobroczynnego wpływu poprzez swoją ścieżkę kariery https://80000hours.org/problem-profiles/

Na stronie głównej Podręcznika istnieje również możliwość zamówienia dwóch darmowych książek na temat efektywnego altruizmu – Doing Good Better Williama MacAskilla oraz The Precipice Toby’ego Orda. Gorąco je polecamy!

Redakcja EA Polska

Wyróżnione

Czym jest Efektywny Altruizm?

Wielu z nas pragnie zmienić świat na lepsze. Widzimy cierpienie, niesprawiedliwość, śmierć i czujemy potrzebę, by im się przeciwstawić. Lecz… Jak? Co możemy zrobić? Nie jest łatwo znaleźć skuteczny sposób działania, a jego realizacja może być trudnym i zniechęcającym wyzwaniem. Wyzwanie to podejmuje Efektywny Altruizm.

Jesteśmy międzynarodowym ruchem społecznym, który bazując na dowodach naukowych i starannych analizach, poszukuje najskuteczniejszych sposobów czynienia dobra. Naszym celem jest niesienie pomocy tam, gdzie jest ona najbardziej potrzebna – na największą możliwą skalę. 

Efektywny Altruizm to także coraz liczniejsza grupa osób prywatnych i organizacji, których wspólnym celem jest realizacja najbardziej obiecujących strategii w odpowiedzi na obecne i potencjalne wyzwania stojące przed światem.

Niezwykła szansa na czynienie dobra

Historia zna wiele osób, które swoimi działaniami wywarły pozytywny wpływ na losy naszego świata:

  • Norman Borlaug prowadził badania naukowe poświęcone stworzeniu pszenicy odpornej na choroby, czym pomógł wdrożyć w życie „Zieloną Rewolucję”. Zawdzięczamy mu uratowanie  setek milionów ludzkich istnień.
  • Stanislav Petrov prawdopodobnie zapobiegł totalnej wojnie jądrowej dzięki zachowaniu spokoju w obliczu rzekomego ataku wroga oraz odrzuceniu bezwzględnego posłuszeństwa wobec rozkazów.
  • Grace Eldering, Pearl Kendrick i Loney Gordon w trakcie Wielkiego Kryzysu pracowali nad opracowaniem szczepionki, która następnie uratowała miliony ludzi przed śmiercią spowodowaną krztuścem.
  • Irena Sendlerowa i Paul Rusesabagina narażając własne życia, uratowali tysiące ludzi przed śmiercią w czasach zbrodniczego reżimu.

Czytając o tak znaczących zasługach, być może trudno jest uwierzyć, że Twoje działania mogłyby być równie owocne. Jednak Ty też możesz wywrzeć niezwykle pozytywny wpływ na świat, jeśli będziesz działać mądrze. Wyobraź sobie, że pewnego dnia dostrzegasz płonący budynek z małym dzieckiem w środku. Wbiegasz w ogień, unosisz malca i zanosisz go w bezpieczne miejsce. Zostajesz bohaterem.

A teraz wyobraź sobie rzecz nieprawdopodobną: sytuacja ta powtarza się w Twoim życiu cyklicznie. Dzięki tak niewiarygodnemu zbiegowi okoliczności przez całe swoje życie miałbyś szansę uratować dziesiątki istnień. 

Prawdopodobnie zaskoczy Cię informacja, że jeśli posiadasz dochody na poziomie średniego wynagrodzenia w Stanach Zjednoczonych i co roku postanowisz przekazać 10% swoich zarobków na rzecz Against Malaria Foundation, to w trakcie swojego życia masz szansę uratować dziesiątki ludzkich istnień.

Ale darowizny nie są jedyną formą pomocy. Wiele osób posiada posiada możliwość uczynienia więcej dobra, niż przyniosłyby ich darowizny na rzecz organizacji charytatywnych. Utalentowana bądź odpowiednio wykwalifikowana osoba może osiągnąć lepsze rezultaty, poświęcając się pracy nad ważnymi problemami, zamiast przekazując innym, gorzej predysponowanym ludziom środki na wykonanie tych samych zadań.

Wiele prób czynienia dobra nie kończy się powodzeniem – ale te udane bywają naprawdę spektakularne

Zazwyczaj rozumiemy, jak ważne jest kierowanie się rozsądkiem i dowodami podczas podejmowania życiowych decyzji. Kupując drogi sprzęt, czytasz recenzje innych użytkowników, by znaleźć najlepszą ofertę. Z pewnością nie kupisz modelu, którego funkcjonalny odpowiednik możesz kupić 1000 razy taniej.

Okazuje się jednak, że nie jesteśmy już tak wnikliwi, gdy nasze decyzje dotyczą problemów globalnych. Poniżej zamieściliśmy wykres opublikowany w eseju doktora Toby’ego Orda, pokazujący liczbę lat w zdrowiu (mierzonych przy użyciu DALY – ang. disability adjusted life-years, czyli lat życia skorygowanych niepełnosprawnością), które można uchronić, wydając 1000 USD na działania przeznaczone na walkę z AIDS i jego skutkami. Wykres przedstawia dane dla pięciu rodzajów interwencji:

wykres ukazujący efektywność kosztową działań w ramach walki z AIDS i jego skutkami
wymienione działania (od góry):
1) operacja usunięcia mięsaka Kaposiego; 2) leczenie antyretrowirusowe; 3) zapobieganie transmisji wirusa podczas ciąży; 4) dystrybucja prezerwatyw; 5) edukacja grup wysokiego ryzyka


Źródło: Toby Ord, “The Moral Imperative toward Cost-Effectiveness in Global Health”

Pierwszego zabiegu – operacji usunięcia mięsaka Kaposiego, wywołanego chorobą AIDS – nie widać nawet na skali, ponieważ jego efektywność kosztowa jest nikła w porównaniu z innymi działaniami. Natomiast edukacja grup wysokiego ryzyka szacunkowo osiąga pod tym względem 1400 razy większą skuteczność. Szacunkom tym może brakować dokładności. Nie wiemy też, czy uwzględniają one wszystkie istotne czynniki – wciąż można jednak przypuszczać, że istnieje bardzo duża różnica w efektywności kosztowej poszczególnych działań.

Podejrzewamy, że podobne rozbieżności istnieją także w działaniach podejmowanych w walce z wieloma innymi globalnymi problemami – choć nie dysponujemy tak dobrymi danymi, jak w obszarze zdrowia publicznego. Analizy efektywności kosztowej projektów prowadzonych w innych obszarach wskazują, że większość z nich nie osiąga znaczących rezultatów, podczas gdy inne uzyskują imponujące wyniki.

Pytanie: „które interwencje osiągają najlepszy efekt?” pozostaje pytaniem otwartym. Porównywanie różnych obszarów dobroczynności jest trudne, zarówno z emocjonalnego, jak i praktycznego punktu widzenia. Porównania te są jednak potrzebne, by mieć pewność, że nasza pomoc jest tak skuteczna, jak to tylko możliwe.

Którym sprawom nadać priorytet?

Media często skupiają naszą uwagę na negatywnych informacjach, przez co możemy odnieść wrażenie, że sytuacja na świecie coraz bardziej się pogarsza. Jednak prawda jest taka, że pod wieloma względami nasz świat zmienia się na lepsze!

Spójrzmy na kilka przykładów. W porównaniu z rokiem 1990, liczba ludzi żyjących poniżej wyznaczonego przez Bank Światowy progu ubóstwa spadła o ponad połowę. W trakcie zimnej wojny po obu stronach Atlantyku zbudowano tysiące głowic nuklearnych, jednak przetrwaliśmy ten okres bez jednego nawet ataku jądrowego. W ciągu kilku ostatnich stuleci uznaliśmy niewolnictwo za przestępstwo, znacząco ograniczyliśmy dyskryminację płciową, a w wielu krajach dołożyliśmy starań, by zagwarantować akceptację mniejszości seksualnych i zapewnić im należne prawa.

Od kilkudziesięciu lat na całym świecie spada również śmiertelność małych dzieci, a zjawisko to obserwowane jest zarówno w krajach o wysokim, jak i niskim dochodzie. Przedstawia to poniższy wykres z podziałem na kraje o różnym stopniu zamożności, ilustrujący śmiertelność dzieci do lat pięciu:

wykres śmiertelności dzieci do lat pięciu
uwzględnione kraje: 1) o niskim dochodzie (kolor brązowy), 2) o niższym pośrednim dochodzie (kolor ciemnozielony), 3) o wyższym pośrednim dochodzie (kolor czerwony), 4) o wysokim dochodzie (kolor szary), 5) statystyka globalna (kolor jasnozielony)

Źródło: Our World In Data (www.ourworldindata.org/child-mortality)

Wciąż jednak wiele problemów pozostaje nierozwiązanych. Około 700 milionów ludzi żyje za mniej niż 2 dolary dziennie. Zmiany klimatu oraz nowe, przełomowe technologie mogą w przyszłości zagrozić miliardom ludzi. A miliardy zwierząt hodowlanych już dziś cierpią, spędzając życie na fermach przemysłowych.

Nadal mamy dużo do zrobienia. Musimy więc dokładnie przemyśleć, którym sprawom nadać priorytet. To, nad jakim problemem zdecydujesz się pochylić, znacząco wpłynie na Twój możliwy dobroczynny impakt – czyli siłę i skalę pozytywnych skutków Twoich działań. Jeśli na przykład poświęcisz się sprawie, która dotyczy niewielkiej grupy ludzi lub dla której nie znamy jeszcze skutecznych rozwiązań, możesz bardzo ograniczyć swój pozytywny wpływ na świat.

Nie zawsze kierujemy się racjonalnymi argumentami. Powodów jest wiele: czasem chcemy walczyć z problemem, który jest nam emocjonalnie bliski, czasem ulegamy zachętom ze strony znajomych bądź autorytetów lub podążamy za ich przykładem. Tymczasem bez dokładnej analizy łatwo jest przeoczyć największe problemy naszych czasów.

Wygląda na to, że większość podejmowanych interwencji jest mało efektywna, a nierozważne decyzje mogą pozbawić nas szansy na dokonanie naprawdę dużych zmian na lepsze. Uczynimy więcej dobrego, jeśli przed podjęciem pochopnych działań przemyślimy dokładnie, komu i jak możemy dziś skutecznie pomóc. Zachowując otwartość względem istniejących problemów i dostępnych form pomocy, możemy skierować swoje wysiłki tam, gdzie przyniosą one najlepsze rezultaty.

Obiecujące obszary dobroczynności

Jak w takim razie zdecydować, którymi problemami zająć się w pierwszej kolejności?

Według naukowców przydatne w ocenie okazują się następujące kryteria. Praca nad danym problemem może być wysoce efektywna, jeżeli jest on jednocześnie:

  • obecny na dużą skalę (ma znaczący wpływ na życie wielu istot),
  • bardzo zaniedbany (niewiele osób pracuje nad jego rozwiązaniem),
  • stosunkowo łatwy do rozwiązania (przeznaczenie środków na ten cel przyniesie wymierne skutki).

Powyższe kryteria sugerują, że w pewnych obszarach możemy osiągnąć szczególnie obiecujące rezultaty. Obszary takie typowane są przez badaczy w oparciu o aktualną wiedzę – warto zatem pamiętać, że nie jest to zamknięta lista. W toku przyszłych badań wyłonić się mogą inne, bardziej palące problemy, którymi również warto się zająć.

Omówimy poniżej trzy główne obszary zainteresowania Efektywnego Altruizmu: redukcję światowego ubóstwa, poprawę dobrostanu zwierząt i próby wpływania na długoterminową przyszłość.

Walka ze skrajnym ubóstwem

Choroby związane ze skrajnym ubóstwem, takie jak malaria i choroby pasożytnicze, każdego roku skazują na śmierć miliony ludzi. W krajach o niskich dochodach niedożywienie może prowadzić do upośledzenia funkcji poznawczych, wykształcenia wad wrodzonych i zahamowania rozwoju fizycznego.

Temu cierpieniu w większości można łatwo zapobiec lub przynajmniej je załagodzić. Jedna moskitiera kosztuje około 8 złotych. Według szacunków Givewell – niezależnej instytucji, która prowadzi ewaluację organizacji charytatywnych – ich dystrybucja jest w stanie znacząco obniżyć wskaźniki zachorowań na malarię. 

Opieka zdrowotna nie tylko zapobiega cierpieniu w wyniku chorób i śmierci, lecz – zapewniając życie w zdrowiu – umożliwia także większe zaangażowanie w edukację i pracę. W rezultacie daje ludziom szansę na wyższe zarobki i stwarza więcej życiowych możliwości. 

Dobrostan zwierząt

Uprzemysłowienie rolnictwa wiąże się ze znaczącym pogorszeniem warunków hodowli zwierząt – każdego roku miliardy z nich spędzają swoje życie w na fermach przemysłowych, gdzie nie dba się nawet o ich najbardziej podstawowe potrzeby. Większość z nich umiera przedwcześnie z powodu chorób lub wyczerpania.

Ze względu na samą tylko liczbę (skala) zwierząt hodowlanych wprowadzanie zmian prawnych poprawiających ich dobrostan lub zmniejszanie popytu na mięso z hodowli przemysłowej może zapobiec ogromnemu cierpieniu. 

Problem cierpienia tych zwierząt wydaje się być również skrajnie zaniedbany. Przykładowo: 97% funduszy filantropijnych w USA przeznaczanych jest na cele pomocy niesionej ludziom, podczas gdy tylko pozostałe 3% darowane jest na rzecz zwierząt i środowiska. Tylko około 1% przekazywane jest na cel pomocy zwierzętom hodowlanym, pomimo ogromu cierpienia, jakiego doświadczają.

Troska o długoterminową przyszłość

Większość z nas chce chronić naszą planetę dla przyszłych pokoleń. Czy myślałeś kiedyś o tym, ilu naszych potomków będzie mieszkać na Ziemi w odległej przyszłości? Prawdopodobnie znacznie więcej niż ludzi, którzy żyją na niej dziś. Dlatego zapewnienie im dobrego bytu może być niezwykle ważnym wyzwaniem. 

Rzadko rozmyślamy o życiu naszych prawnuków, nie mówiąc o ich własnych prawnukach. Nie powinniśmy jednak ignorować sytuacji odległych nam w czasie pokoleń – podobnie jak nie powinniśmy ignorować cierpienia współczesnych nam ludzi pomimo tego, że dzielą nas czasem tysiące kilometrów. 

Wiele wydarzeń może niestety pozbawić nas szansy na dobrą i długą przyszłość. Zmiany klimatyczne i wojna atomowa są dobrze znanymi zagrożeniami dla naszego gatunku, a nowym niebezpieczeństwem są najnowsze zdobycze techniki, jak zaawansowana sztuczna inteligencja i powstawanie nieznanych dotąd patogenów. Jednak zagrożenia egzystencjalne ze strony nowych technologii są nadal zaskakująco ignorowane. Wciąż zbyt niewielu ludzi na świecie zajmuje się ryzykiem, jakie stwarza rozwój sztucznej inteligencji oraz broni biologicznej.

W USA przeciętne gospodarstwo domowe przeznacza około 2% swojego budżetu na osobiste ubezpieczenia. Gdybyśmy przeznaczyli porównywalny odsetek globalnych zasobów finansowych na przeciwdziałanie zagrożeniom cywilizacyjnym – miliony ludzi mogłyby pracować nad tym problemem, dysponując budżetem w wysokości miliardów dolarów rocznie. Zamiast tego przeznaczamy jednak niewielki ułamek tej kwoty, mimo że w najbliższych dekadach ryzyko może stać się nader poważne.

Skoro jako jednostki dbamy o osobiste bezpieczeństwo, chroniąc się przed skutkami groźnych, choć mało prawdopodobnych wydarzeń – tym bardziej powinniśmy chronić się przed nimi jako ludzkość. Wszakże masowe katastrofy, takie jak wymarcie gatunku, będą  tragiczne w skutkach także dla każdego z nas. Wydaje się zatem rozsądne, by społeczeństwo poświęcało więcej czasu i środków na łagodzenie ryzyka egzystencjalnego.

Inne obszary

Istnieje wiele innych obszarów, niebędących w tej chwili priorytetami dla ruchu Efektywnego Altruizmu, w których mamy prawdopodobnie duże szanse na uzyskanie bardzo dobrych efektów. Są nimi:

  • doskonalenie kultury naukowej, m.in. poprzez osiągniecie większej przejrzystości badań i powtarzalności wyników;
  • badania w zakresie dobrostanu psychicznego i zaburzeń neuropsychiatrycznych, w szczególności depresji i lęku, a także ułatwienie dostępu do leczenia w krajach rozwijających się;
  • redukcja szkód związanych z paleniem tytoniu;
  • reforma międzynarodowej polityki migracyjnej oraz handlowej.

Mogliśmy oczywiście pominąć niektóre bardzo ważne obszary. Jednym ze sposobów na dokonanie ogromnego wkładu w rozwój idei efektywnego altruizmu jest znajdowanie nowych możliwości czynienia dobra, nieznanych jeszcze innym dobroczyńcom. 

Jaka ścieżka kariery?

Wielu z nas istotną część swojego życia – przeciętnie ponad 80 000 godzin – spędzi w pracy. Ten czas jest zasobem, który można wykorzystać do zmiany świata na lepsze. Odpowiednia kariera zawodowa może otworzyć przed Tobą wiele szans i możliwości czynienia dobra.

Jeśli zdecydujesz się czynić dobro poprzez swoją pracę wolontaryjną lub zawodową, to w pierwszej kolejności przemyśl, na których problemach warto się skupić. Duże szanse na uzyskanie ogromnego impaktu mają zawody związane z bezpiecznym rozwojem sztucznej inteligencji, kształtowaniem polityki dotyczącej bezpieczeństwa biologicznego lub działaniami w kierunku zakończenia funkcjonowania hodowli przemysłowych.

Następnie postaraj się dowiedzieć, jaka strategia może okazać się najbardziej efektywna w pracy nad problemem, którym zamierzasz się zająć. Warto rozważyć wiele perspektyw: organizacje działające w wymienionych wyżej obszarach na ogół potrzebują więcej analityków politycznych, badaczy, personelu operacyjnego i menedżerów. Ale pod uwagę wziąć należy także bardziej niekonwencjonalne role, takie jak praca w charakterze asystenta innej osoby posiadającej znaczny impakt. Na koniec zastanów się, czy mógłbyś uzyskać lepsze efekty, budując społeczność i przekonując innych do pracy nad rozwiązaniem wybranego przez siebie problemu.

Jeśli w tej chwili nie możesz bezpośrednio pracować nad istotnymi problemami, rozważ rozwijanie umiejętności, które pozwolą Ci robić to w przyszłości lub przemyśl jeszcze inną opcję: „zarabiaj, by dawać”. Praca w wysoko opłacanym zawodzie umożliwi Ci przekazanie sporej części wynagrodzenia na cele charytatywne. 

Które rozwiązanie będzie dla Ciebie najlepsze? W przeciwieństwie do darowizn, przy wyborze kariery bardzo istotne jest uwzględnienie osobistych preferencji – ale ważne, by zrobić to w odpowiedni sposób. Standardowa rada, aby „podążać za swoją pasją” często nie znajduje uzasadnienia – szczególnie, jeśli Twoja pasja nie wiąże się z żadnym obszarem efektywnej dobroczynności. Pasja ma ponadto mniejsze znaczenie w życiu zawodowym, niż nam się na ogół wydaje – okazuje się, że istnieją czynniki w znacznie większym stopniu wpływające na naszą satysfakcję zawodową.

Organizacja 80.000 Hours doradza przy wyborze ścieżki kariery pozwalającej na efektywne czynienie dobra. Udostępnia przewodnik omawiający najważniejsze aspekty wyboru kariery oraz zbiór narzędzi, które pomogą Ci podjąć decyzję. Stworzyła także obszerny przegląd ścieżek kariery występujących w różnych branżach.

Która organizacja charytatywna?

Niektóre organizacje działające w duchu efektywnego altruizmu szukają inicjatyw charytatywnych, w których otrzymywane darowizny wykorzystywane są jak najefektywniej. Dokonują ich ewaluacji, swoją ocenę opierają na rygorystycznych analizach i jawnie dostępnych kryteriach. 

Jednym z najłatwiejszych sposobów przekazywania darowizn efektywnym organizacjom charytatywnym są fundusze Effective Altruism Funds (zwróć uwagę, że jest to nasz projekt, więc możemy być stronniczy na jego korzyść!). EA Funds umożliwia przekazywanie darowizn na jeden z czterech głównych obszarów dobroczynnych. Na dalszym etapie, ekspert z wybranej dziedziny decyduje, do której organizacji powinny trafić darowizny z Funduszu, by zostały wykorzystane jak najefektywniej. EA Funds umożliwia także  przekazywanie darowizn bezpośrednio wielu obiecującym organizacjom.

Możesz również przyjrzeć się wnikliwym badaniom GiveWell na temat organizacji charytatywnych działających w obszarze globalnego zdrowia i rozwoju oraz zapoznać się z ich aktualnymi rekomendacjami. Animal Charity Evaluators pełni podobną funkcję w zakresie organizacji charytatywnych działających na rzecz poprawy dobrostanu zwierząt.

Innym miejscem, w którym szukać można inicjatyw wartych finansowania, jest lista organizacji, które otrzymały dotację od Open Philanthropy – dużego grantodawcy, który kieruje się kryteriami efektywnego altruizmu. 

Zobowiąż się pomagać

Choć łatwo jest dokonać postanowienia o regularnym przekazywaniu na cele charytatywne określonej części swoich zarobków – to w dłuższej perspektywie wywiązanie się z tego postanowienia może sprawić trudności. Jednym ze sposobów na zmotywowanie samego siebie jest publiczna deklaracja czynienia darowizn. 

Giving What We Can proponuje złożenie deklaracji dożywotniego przekazywania 10% dochodów organizacjom charytatywnym o największym globalnym potencjale dobroczynnym. The Life You Can Save oraz One For The World zachęcają do podjęcia podobnych zobowiązań, poczynając od 1% dochodów oddawanych przez rok organizacjom walczącym ze skutkami i przyczynami skrajnego ubóstwa.

Zaangażuj się

Efektywny altruizm jest zbiorem idei – ale same idee nic nie znaczą, jeśli nie idą za nimi żadne działania. Społeczność osób, które traktują efektywny altruizm poważnie i wcielają go w życie, stale rośnie. 

Jeśli zainspirowała Cię idea efektywnego altruizmu, istnieje wiele sposobów, żeby zacząć działać:

Dziękujemy, że jesteś! Mamy nadzieję, że efektywny altruizm stanie się dla Ciebie inspiracją i razem z nami zechcesz szukać najlepszej drogi, by czynić dobro!

logo ruchu Efektywnego Altruizmu

Tekst opracowano na podstawie angielskiego oryginału autorstwa Centre for Effective Altruism zatytułowanego “Introduction to Effective Altruism“.

Kariera z impaktem. Jak zaplanować swoją ścieżkę zawodową?

[ostatnia aktualizacja: 20.01.2023]  

W poprzednim artykule pokazaliśmy Ci, jak wiele dobrego może uczynić Twoja darowizna – oraz że każdy może zostać filantropem. Pora uczynić kolejny krok i zastanowić się, jak w dobrym celu spożytkować swoje 80 000 godzin. Tyle bowiem czasu spędza (szacunkowo) pracownik na etacie w trakcie całego życia zawodowego. Być może cały ten etap jest jeszcze przed Tobą.

Kim chcesz zostać, gdy dorośniesz?

Myśląc o wyborze zawodu, większość ludzi koncentruje się na bezpośrednich skutkach wykonywanej pracy, np. pomocy chorym. Praca, która przynosi natychmiastowe efekty daje dużo satysfakcji. Wiele osób sądzi więc, że ma do niej powołanie  i czuje szczerą chęć pomocy innym.

Nie musisz jednak być lekarzem lub strażakiem, aby pozytywnie wpływać na świat: istnieją inne sposoby, by nieść pomoc na zbliżoną a możliwe, że i większą skalę. Jednym z najlepszych pomysłów jest bezpośrednia praca nad problemem, który występuje na szeroką skalę (np. jest globalny), jest relatywnie zaniedbany, a w którego przypadku możliwe jest dokonanie konkretnych zmian na lepsze. Praca taka może przybierać różnorakie formy: może być to praca dla organizacji rządowej lub pozarządowej lub też praca naukowa. W zależności od organizacji i poruszanego problemu potrzebni mogą być tzw. generaliści (np. dziennikarze zdolni opisywać szeroki wachlarz ryzyka, jakie niesie ze sobą technologia) lub specjaliści (np. w dziedzinie AI, zdrowia publicznego, epidemiologii itp.). Jeżeli praca, którą podejmiesz jest dobrze płatna, możesz skupić się też na finansowym wspieraniu efektywnych organizacji dobroczynnych – już samo przekazanie darowizny na konto efektywnej organizacji dobroczynnej może ratować życie.

Dlatego jeśli zastanawiasz się nad wyborem kariery, która wywrze pozytywny wpływ na nasz świat, nie podejmuj decyzji wyłącznie na podstawie wyobrażeń, popularnych porad lub pasji – istnieją dużo lepsze sposoby planowania własnej ścieżki zawodowej.

Jaka alternatywa?

W jakim zawodzie masz zatem największe szanse, by zmienić świat na lepsze? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta i zależy także od Twoich osobistych predyspozycji. Wiele profesji wiąże się także z pracą u podstaw, której efekty ciężko jest zmierzyć, nawet gdy są one imponujące.

Są jednak organizacje, które próbują ocenić potencjalny impakt pracy w rozmaitych branżach. Opisy oraz analizę impaktu wyróżniających się na tym tle zawodów znajdziesz między innymi na stronie organizacji 80,000 Hours oraz Probably Good.

Znajdziesz tam przekrój karier o bardziej bezpośrednim wpływie na globalne problemy (np. w polityce lub pracy badawczej), ale także te mniej oczywiste, związane np. z komunikacją lub zarządzaniem ludźmi bądź procesami operacyjnymi.  Jeżeli jesteś już na pewnej ścieżce kariery, która nie jest wprost rekomendowana w powyższych materiałach – bez paniki. Osoby o nietypowym wykształceniu i umiejętnościach również mogą znaleźć ich niszowe zastosowania, które są potrzebne w rozwiązywaniu globalnych problemów.

Jak zaplanować karierę?

Organizacja 80,000 Hours, zajmująca się m.in. doradztwem zawodowym (która wydała także tę pomocną książkę), proponuje poszukiwanie profesji w 8 etapach. Obejmują one m.in. stworzenie listy priorytetów i kluczowych niewiadomych oraz zadania praktyczne, które nie wymagają dużego zaangażowania.

Na stronie organizacji możesz zapisać się na darmowy kurs, który w trakcie 8 tygodni pomoże Ci podjąć decyzję o przyszłej karierze. Jeśli uważasz, że to zbyt długo – zwróć uwagę, że na szali stoi znacznie większy kapitał czasowy, który zapewne chcesz wykorzystać jak najlepiej. Nawet, gdyby podjęcie decyzji miało zająć Ci 5 miesięcy pracy na pełen etat (800 godzin) – to wciąż jedynie 1% czasu, który w całym życiu spędzi w pracy przeciętny etatowy pracownik.[1] Czy to dużo, jeśli dzięki temu pozostałe 99% zostanie wykorzystane w najlepszy możliwy sposób?

Jeśli jednak nie masz tyle czasu na podjęcie decyzji, 80,000 Hours oferuje także skrócony plan decyzyjny. Możesz również skorzystać z interaktywnego narzędzia, które przeprowadzi Cię przez cały ten proces.[2] Jeśli nadal masz wątpliwości – umów się na bezpłatne konsultacje.

Bądź efektywny: uniwersalne porady

Zdobądź elastyczny kapitał zawodowy (flexible career capital)

Na początku kariery staraj się o zdobycie jak największego doświadczenia. Często młodzi ludzie aplikują na samym starcie do organizacji pozarządowych, podczas gdy sektor prywatny zapewnia większe możliwości rozwoju.[3] Natomiast gdy już zdobędziesz doświadczenie, będzie ono bardzo cennym kapitałem dla organizacji pozarządowej – istniejącej lub Twojej własnej (założenie efektywnej organizacji również może być świetnym sposobem na ulepszenie świata!)

Naucz się np. programowania, pracy z danymi lub podstaw marketingu. Możesz również podjąć studia z zakresu ekonomii, informatyki lub innych nauk ilościowych, których elementy przydadzą ci się również w zawodach uznawanych za mniej ścisłe, jak np. zarządzanie. Dzięki temu będziesz mógł/mogła zatrudnić się w różnych sektorach gospodarki, a zdobyta wiedza przyda się na każdym etapie kariery. Dobrym źródłem elastycznego kapitału zawodowego jest praca w informatyce. Istnieje spore prawdopodobieństwo, że poradzisz sobie w IT np. jako programista, tester, administrator, Scrum Master, Product Owner, w dziale kadr lub w jeszcze innej roli zwłaszcza przy wsparciu doświadczonego mentora i współpracowników.

Polub każdą pracę i nie kieruj się pasją

Na podstawie badań, 80,000 Hours wskazało 6 cech dobrej pracy. Satysfakcja zawodowa zależy w dużej mierze od odpowiednich warunków pracy, m.in. swobody w podejmowaniu działań czy merytorycznego wsparcia. Weź więc pod uwagę, że możesz polubić pracę na stanowisku, które dotąd nie przeszło Ci przez myśl.

Wiele zawodów o największym wpływie na świat może nie wyglądać pasjonująco. Niektóre są także dość niszowe, przez co nie słyszymy o nich na co dzień. Bardzo zatem możliwe, że nie miały okazję trafić na listę Twoich wymarzonych profesji.  Pasja natomiast przychodzi często z czasem, wraz z lepszą znajomością zawodu i w miarę osiąganych sukcesów, napędzających do dalszego działania.

Swoimi hobby ciesz się raczej w czasie wolnym. Tworzenie muzyki lub uprawianie sportu to zajęcia dające dużo radości, jednak na rynku pracy nie ma wystarczającego popytu na wszystkich zainteresowanych tymi zawodami, a szanse indywidualnego sukcesu są niewielkie.[4]

Zadbaj o podstawy, zadbaj o siebie

Lista rzeczy koniecznych dla zadbania o swój dobrostan nie jest długa, ale jest bardzo ważna. Odpowiednia dieta i aktywność fizyczna, sen, satysfakcjonujące kontakty towarzyskie zapewnią Ci energię do działania. Jeśli cierpisz na problemy ze zdrowiem psychicznym (np. depresję), zajmij się nimi w pierwszej kolejności.

Otaczaj się ambitnymi ludźmi.[5] Nie tylko pomoże ci to zmobilizować się do skutecznej, efektywnej pracy  (np. sprawnej organizacji czasu), zyskasz również sieć kontaktów i potencjalnych mentorów.

Zapoznaj się z kursem profesor Barbary Oakley lub przeczytaj jej książkę: znajdziesz tam wszelkie porady odnoszące się do efektywnej nauki. Więcej porad o tym, jak osiągać swoje cele możesz znaleźć na stronie 80,000 Hours.

Pieniądze na wagę złota

Popularną praktyką efektywnych altruistów jest dzielenie się częścią swoich zarobków. Rozważ więc podjęcie neutralnej lub pozytywnej społecznie,a przy tym dobrze płatnej pracy w celach przekazywania większej ilości pieniędzy na rzecz efektywnych organizacji charytatywnych (tzw. earning to give).[6]

Jest to jednak ścieżka dla osób o odpowiednich predyspozycjach, które pozwolą osiągnąć sukces na wysoko płatnym stanowisku. W przypadku zawodów analitycznych liczą się np. umiejętności matematyczne i zdolność do abstrakcyjnego myślenia (czy byłbyś w stanie zrobić doktorat z fizyki lub informatyki?); umiejętności programistyczne i zdolność do przyswajania informacji , a często także odporność na stres i długie godziny pracy. Często też, najlepiej płatne prace to oferty zagraniczne lub związane z prowadzeniem własnego biznesu (Czy jesteś w stanie zdobyć atrakcyjną pracę zdalną lub przeprowadzić się do innego kraju? Czy jesteś w stanie założyć własne przedsiębiorstwo i np. pozyskać zagranicznych klientów?).

Jak więc zaplanować swoją karierę, jeśli chcesz “zarabiać, by dawać”? Szansa na sukces zawodowy zależy w dużej mierze od Twojego osobistego dopasowania i koniunktury (jak duża będzie konkurencja i zapotrzebowanie na Twoje umiejętności?) – warto przeanalizować te czynniki podczas bezpłatnych konsultacji.

Pamiętaj o budowie elastycznego kapitału zawodowego, który daje więcej możliwości i chroni przed zmianami na burzliwym rynku pracy. Unikaj jednak pracy, która może być społecznie szkodliwa, np. w branży tytoniowej czy w nieuczciwych podmiotach finansowych. Wyczerpującą analizę tego zagadnienia znajdziesz w tym artykule.

Pamiętaj przy tym, że bardzo ważna jest także satysfakcja z wykonywanej pracy, w przeciwnym wypadku ryzykujesz szybkim wypaleniem zawodowym. Wybierz więc zawód, który może szczerze Cię zainteresować i nie będzie dla Ciebie źródłem frustracji.

Przykładowe zawody dające szanse na wysokie zarobki to m.in. inżynier oprogramowania albo konsultant ds. zarządzania. Lista jest jednak długa i zależy m.in. od kraju, w którym zamierzasz pracować. Jeśli planujesz zatrudnienie w Polsce, zapoznaj się np. z tym raportem od Business Insider. Przeczytaj też np. tę analizę najlepiej płatnych zawodów autorstwa 80,000 Hours z 2017 roku.

Praca oraz programy stypendialne w ramach EA

Pełny spis portali z ogłoszeniami o pracę związanych z ruchem Efektywnego Altruizmu możesz znaleźć pod tym linkiem. Być może uda Ci się podjąć zatrudnienie w organizacji zajmującej się jednym z globalnych problemów. 

Jeżeli jednak nie czujesz się jeszcze gotów/gotowa, proponujemy uczestnictwo w programach doszkalających. Są to, między innymi:

Program inkubacyjny Charity Entrepreneurship

Przygotuj się do założenia własnej, wysoce efektywnej organizacji pozarządowej!

Program inkubacyjny trwa dwa miesiące, odbywa się głównie zdalnie (oprócz paru tygodni w Londynie) oraz wymaga dostępności czasowej co najmniej w wymiarze 40 godzin tygodniowo.

Organizatorzy zapewniają uczestnikom stypendia oraz wsparcie po ukończeniu programu. Więcej o nim możesz przeczytać w naszym artykule.

Programy stypendialne Training for Good

Organizacja ta zapewnia doradztwo zawodowe, stypendia oraz mentorów, jeśli interesuje Cię kariera z jak największym pozytywnym wpływem na świat. 

Obecnie organizuje ona programy stypendialne dla aspirujących dziennikarzy oraz osób pragnących zająć się regulacjami w dziedzinie techniki na szczeblu UE.

Warto śledzić jej poczynania, by nie przegapić kolejnych ciekawych programów stypendialnych.

Program autorstwa Animal Advocacy Careers

Ten wirtualny kurs pomoże Ci lepiej działać na rzecz zwierząt, m.in. poprzez swoją pracę. Pomoże Ci także zdecydować, jaka ścieżka kariery będzie najlepsza, jeśli to właśnie zwierzętom chcesz poświęcić się zawodowo.

Przypominamy o doradztwie zawodowym!

80,000 Hours, organizacja non-profit, zapewnia bezpłatne doradztwo indywidualne. Możesz spodziewać się analizy Twoich możliwości zawodowych, otrzymania kontaktów do ludzi z konkretnych środowisk oraz sprecyzowanego planu działań. Zajrzyj tutaj i wypełnij formularz.

Charity Entrepreneurship to organizacja oferująca pomoc aspirującym przedsiębiorcom chcącym rozwijać bardzo efektywne organizacje dobroczynne Jeśli prowadzisz lub planujesz założyć własną organizację, koniecznie skorzystaj z ich doradztwa. Formularz zgłoszeniowy możesz wypełnić na tej stronie.

Kariera z impaktem – podsumowanie

Praca zawodowa stanowi znaczną część naszego dorosłego życia – ten czas jest świetną okazją do czynienia dobra na szeroką skalę.

Jeśli dopiero starasz się odnaleźć na rynku pracy, skoncentruj się na tzw. elastycznym kapitale zawodowym. Im więcej doświadczenia zdobędziesz, tym większy wpływ będziesz miał/a w przyszłości.

Skorzystaj z narzędzia do planowania kariery, które krok po kroku przeprowadzi Cię przez proces podejmowania decyzji o zatrudnieniu. Dostępne są również konsultacje 1-1.

Zapoznaj się z uniwersalnymi poradami zawartymi w tym artykule. Dbaj o własne zdrowie oraz dobre towarzystwo: to dwa filary produktywności i satysfakcji z podejmowanych zajęć.

Jeśli chcesz czynić dobro bezpośrednio przez swoją pracę, warto szukać okazji na dedykowanych stronach z ofertami pracy (ang. job boards; takich, jak tablica ogłoszeń 80000 Hours),  oraz rozwijać swoje kompetencje dzięki programom stypendialnym. Jeśli możesz, postaraj się też przekazywać część zarobków na efektywne organizacje.

W kolejnym artykule skupimy się na bardzo konkretnej ścieżce kariery: pracy badawczo-naukowej oraz jej roli w rozwiązywaniu globalnych problemów.

Inne sposoby niesienia pomocy

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak można efektywnie wykorzystać swój czas, zdolności i pieniądze by czynić dobro, zapraszamy do przeczytania pozostałych artykułów z serii “efektywny altruizm w praktyce”:

W przygotowaniu są też kolejne artykuły z tej serii, które ukażą się niebawem.

Kontakt

Fundacja Efektywny Altruizm również oferuje indywidualny mentoring dla członków społeczności EA oraz osób pragnących czynić dobro w efektywny sposób.  Jeśli chcesz porozmawiać z nami o swojej przyszłej karierze, zapraszamy Cię do kontaktu pod adresem kontakt@efektywnyaltruizm.org.

Effective Altruism logo

przypisy i źródła:

[1] William McAskill, Doing Good Better, s.182, 2016.
[2] Podobny przewodnik zawodowy oferuje także organizacja Probably Good.
[3] Tamże, zapoznaj się np. z przykładem Kate
[4] Inne argumenty przeciwko “podążaniu za pasją” możesz znaleźć w tym artykule: https://80000hours.org/articles/dont-follow-your-passion/
[5] Zapraszamy do zaangażowania w ruch EA Polska, https://efektywnyaltruizm.org/ 🙂
[6] https://80000hours.org/articles/earning-to-give/

Filantropia dla każdego

Powiedzmy to od razu: filantropia nie jest wyłącznie dla ludzi bogatych.

Należysz zapewne do ludzi, którzy chcą zmienić świat na lepsze. Ten ambitny cel możemy osiągnąć wspólnie zbiorowym wysiłkiem, ale każdy z nas może odegrać tu własną, istotną rolę. 

Twój czas, pieniądze i kompetencje to cenne zasoby, które mogą przynieść światu wiele dobrego. A będą one tym cenniejsze, im efektywniej je wykorzystasz.

W tym artykule dowiesz się, jaki potencjał tkwi w Twoich osobistych finansach. Zanim jednak przejdziemy do konkretów, ustalmy: czym jest dla nas dobroczynność?

Co to oznacza “zmienić świat na lepsze”?

Co mamy na myśli mówiąc, że chcemy zmienić świat na lepsze? I co rozumiemy przez czynienie dobra? Ponieważ nie są to trywialne pytania, trudno odpowiedzieć na nie jednoznacznie. Nie można jednak skutecznie dążyć do celu, którego nie znamy. 

Zagadnienia te leżą u podstaw idei efektywnego altruizmu, chociaż nie narzuca ona żadnej ścisłej definicji. Skupiony wokół niej ruch Efektywnego Altruizmu (EA) stara się zachować otwartość na różne systemy wartości i nie jest filozoficznym monolitem.

W praktyce jednak, w dużym uproszczeniu, ruch EA za cel stawia sobie głównie:

  • minimalizację cierpienia (np. bólu, głodu, cierpienia psychicznego), a także
  • maksymalizację szczęścia (np. zaspokojenie potrzeb fizycznych i emocjonalnych).

Zauważ, że cele te nie dotyczą jedynie ludzi, lecz także zwierząt i wszystkich istot potencjalnie zdolnych do odczuwania cierpienia lub przyjemności. 

Twoja osobista definicja dobra może różnić się od definicji przyjmowanych zazwyczaj w społeczności EA. Ważne jednak, by umieć sprecyzować swój cel, co pozwoli Ci w przyszłości na skuteczne działanie.

Impakt

Zapożyczony z języka angielskiego termin “impakt” określa wymierne skutki naszych działań. Podobnie jak pojęcie dobra, wymyka się się on precyzyjnym definicjom i rozumiany jest różnie w różnorodnych sytuacjach. 

Na potrzeby tego przewodnika przyjmiemy ogólną i mocno uproszczoną definicję zaczerpniętą od 80,000 Hours:

“Twój impakt społeczny określony jest przez liczbę istot, których życie uczynisz lepszym oraz to, w jakim stopniu uczynisz je lepszym – w dłuższej perspektywie czasu.”

Filantropia dla każdego

Nawet jeśli nie uważasz się za bogacza, Twoje pieniądze mogą mieć ogromną wartość, jeśli trafią w odpowiednie ręce. Aby zostać filantropem naprawdę nie potrzeba wiele. 

Po pierwsze: prawdopodobnie żyjesz zamożniej, niż Ci się wydaje. Kalkulator organizacji Giving What We Can pozwoli Ci sprawdzić, gdzie plasujesz się na światowej skali bogactwa. Pokaże Ci również, co może osiągnąć darowizna wysokości choćby 5% Twojego rocznego budżetu, jeśli przekażesz ją wysoce efektywnym organizacjom charytatywnym.

filantropia - przykładowe wykresy widoczne po skorzystaniu z kalkulatora Giving What We Can
przykładowa kalkulacja na stronie Giving What We Can

Po drugie: chociaż większa darowizna może osiągnąć większy impakt, to nawet niewielka kwota może odmienić czyjeś życie.  

Przykładowo, już niecałe 15 zł może uchronić dziecko przed utratą wzroku. Tyle kosztuje roczna dawka witaminy A w dystrybucji zapewnionej przez Helen Keller International. Za 25 zł rocznie można uchronić dziecko przed malarią, najbardziej śmiertelną chorobą na świecie, dzięki programowi sezonowej prewencji, jaki prowadzi Malaria Consortium. 

Kalkulator impaktu na stronie The Life You Can Save pomoże Ci sprawdzić, co jeszcze osiągnie Twoja darowizna, jeśli trafi do polecanych przez nią organizacji charytatywnych.  

filantropia - przykład impaktu policzonego na stronie The Life You Can Save
przykładowa kalkulacja impaktu na stronie The Life You Can Save

Aby uzyskać jak największy impakt, musisz jednak dobrze przemyśleć, które organizacje zacząć wspierać. Pod względem kosztów, niektóre działania bywają bowiem znacznie efektywniejsze od innych. Przykładem może być prewencja AIDS, która za porównywalną cenę ratuje nawet tysiąckrotnie więcej żyć, niż operacyjne leczenie wywołanego nim nowotworu.

Ale jak dokonać wyboru?

Efektywne darowizny – na co je przeznaczyć?

Przede wszystkim rozstrzygnij, które globalne problemy uważasz za najbardziej palące. Większy impakt uzyskać można w walce z dużym, lecz zaniedbanym problemem, gdzie postęp jest łatwo osiągalny. Przykładem może być malaria, której można tanio i łatwo zapobiec, lecz wciąż zabija ponad pół miliona osób rocznie

Niektóre organizacje sporządziły własne listy problemów wymagających szczególnej uwagi – warto się nimi zainspirować. Spójrz na przykład na te listy sporządzone przez:

Następnie znajdź najlepsze organizacje, które działają w 2 lub 3 najważniejszych według Ciebie obszarach.

Jeśli masz czas, by samodzielnie zebrać potrzebne informacje – możesz poprowadzić własne poszukiwania. Ten artykuł na blogu 80,000 Hours pomoże Ci zaplanować cały proces oraz doradzi, jakie informacje będą kluczowe w ocenie organizacji charytatywnych.

Taka analiza wymaga jednak czasu i bardzo rygorystycznej oceny faktów. Większość darczyńców postąpi lepiej korzystając z pracy, którą wykonały już za nich zaufane organizacje zajmujące się oceną impaktu najbardziej obiecujących inicjatyw dobroczynnych.

Rekomendowane organizacje charytatywne

Poniższe organizacje rekomendują darczyńcom inicjatywy o największym spodziewanym impakcie. Większość z nich prowadzi własne analizy i audyty, skupiając się na organizacjach działających w wąskiej dziedzinie:

Poza wspieraniem konkretnych organizacji, możesz także zasilić zarządzane przez ekspertów fundusze celowe, których środki rozdzielane są cyklicznie wedle najlepszych dostępnych analiz:

Jeśli wciąż masz wątpliwości, możesz skorzystać z indywidualnej konsultacji oferowanej darczyńcom przez The Life You Can Save.

Deklaracja na przyszłość

Część darczyńców podejmuje publiczne zobowiązanie, by przeznaczać na cele charytatywne określoną część swoich zarobków. Inicjatywy takie, jak Giving Pledge pozwalają im dotrzymać swojego postanowienia, promując przy tym kulturę powszechnej filantropii. Publiczne darowizny dają przykład, inspirując innych darczyńców i tym samym zwiększając swój impakt!

Jeśli posiadasz własny startup, możesz też podjąć zobowiązanie Founders Pledge. Jest to społeczność przedsiębiorców, którzy bardzo strategicznie podchodzą do swoich darowizn i altruistycznych inwestycji. Dołączając do Founders Pledge otrzymujesz dostęp do sieci ekspertów i szytych na miarę rekomendacji, dzięki którym Twoje fundusze mogą osiągnąć jak największy impakt. 

Inne sposoby niesienia pomocy

Pieniądze niewątpliwie są siłą napędową wszelkich inicjatyw dobroczynnych. Są potrzebne, by opłacić ludzką pracę, niezbędne materiały i logistykę całego przedsięwzięcia. Są też konieczne dla rozwoju nowych technologii oraz badań, które wskażą nam jak przezwyciężyć nasze problemy – te istniejące i te, które dopiero na nas czekają.

Wciąż jednak są one tylko środkiem do celu. Istnieją inne sposoby, którymi możesz pomóc go osiągnąć, zwłaszcza jeśli posiadasz odpowiednie kompetencje lub czas. A najlepiej czas, by rozwinąć kluczowe kompetencje! Szczególnie efektywna może być bezpośrednia praca nad najważniejszymi problemami – jak praca naukowa bądź wdrażanie praktycznych rozwiązań w życie. Szansę na zmiany przynosi również wolontariat bądź aktywizm polityczny, a także szerzenie wiedzy i świadomości na temat efektywnego altruizmu.

Więcej o nich przeczytasz w następnych artykułach z serii “efektywny altruizm w praktyce”.

W przygotowaniu są też kolejne artykuły z tej serii, które ukażą się już niebawem.

Katastrofa ekologiczna na Odrze – co wiemy?

W związku z katastrofą ekologiczną na Odrze, postanowiliśmy przygotować dla Was opracowanie informacji pochodzących z ogólnodostępnych źródeł.

Informacje pogrupowaliśmy według trzech kryteriów, jakie w społeczności Efektywnego Altruizmu często wykorzystywane są do opisu negatywnych zjawisk:

  • Impact, czyli wpływ: na kogo i w jakim stopniu wpływa ten problem?
  • Neglectedness, czyli stopień zaniedbania: jak mocno zaniedbana jest sytuacja pod względem poświęconej jej uwagi i działań?
  • Tractability, czyli możliwość zmiany: co da się zrobić dla poprawy sytuacji?

Ważna jest również ocena sytuacji w kontekście innych, podobnych zjawisk (np. wcześniejszych katastrof o podobnej skali). Powyższe kryteria pomagają rozstrzygnąć, czy istnieją możliwości efektywnej walki z problemem, np. poprzez wsparcie określonych organizacji charytatywnych. W przypadku katastrofy na Odrze sytuacja zmienia się dynamicznie, będziemy jednak starali się aktualizować artykuł w miarę konieczności.

Wpływ – kto i w jakim stopniu dotknięty jest tym problemem?

Najczęściej wymienianym w mediach efektem skażenia Odry jest śnięcie ryb. Co zaskakujące, znalezienie dokładnego wyjaśnienia tego pojęcia jest utrudnione – jedną z niewielu dostępnych w internecie definicji można znaleźć na Wikipedii. Śnięcie to “stan fizjologiczny, w którym ryba jeszcze żyje, ale nie może powrócić do aktywnego życia biologicznego, pomimo usunięcia szkodliwych czynników fizykochemicznych.” Jako inną nazwę stanu śnięcia Wikipedia podaje “próg letalny”. W świetle powyższej definicji można to rozumieć jako próg, po przekroczeniu którego ryba nie ma już szans na przeżycie. Na ogół, słowo “śnięcie” wykorzystywane jest po prostu jako synonim śmierci ryb, szczególnie w przypadku śmierci z braku tlenu.

Określenie ilości śniętych ryb jest utrudnione ze względu na to, że:
  • informacje na ten temat pochodzą z różnych źródeł i dotyczą różnych odcinków Odry;
  • podawane informacje dotyczą nieco innych wartości (w jednym przypadku mogą to być śnięte ryby już wyłowione, w innym – szacunki co do skali całej katastrofy);
  • wciąż trwa akcja wyławiania kolejnych śniętych ryb przez służby i wolontariuszy.
Dotychczasowe liczby, jakie można znaleźć w mediach mówią o:
  • 202 tonach śniętych ryb, jakie do 23 sierpnia wyłowili strażacy;
  • 100 tonach śniętych ryb, jakie mogły zginąć wskutek katastrofy (szacunek stowarzyszenia ekologicznego BUND, podany 16 sierpnia);
  • 82 tonach śniętych ryb, jakie wyłowiono w województwie zachodniopomorskim (briefing prasowy wojewody Zbigniewa Boguckiego z piątku, 19 sierpnia). Jeszcze tego dnia spodziewane było wyłowienie kolejnych “kilku-kilkunastu” ton. Warto zwrócić uwagę, że liczba wyławianych ryb była określana jako coraz mniejsza, co częściowo miało być efektem wolniejszego ich śnięcia, a częściowo mieć związek z postępującym rozkładem już wcześniej śniętych ryb.

Określenie liczby śniętych osobników jest utrudnione – według dr hab. Jana Kotusza, prof. UWr, “nie mamy dokładnych danych o liczebności poszczególnych gatunków, ale z pewnością mowa tu o dziesiątkach tysięcy osobników dorosłych i setkach tysięcy narybku” (warto zaznaczyć, że jest to wypowiedź nieco wcześniejsza, z 12 sierpnia).

Dla porównania:
  • Ogólnodostępna lista masowych śnięć ryb na Wikipedii operuje dwiema miarami – liczbą śniętych osobników lub ich masą w tonach. W pierwszej kategorii największe masowe śnięcia dotyczyły ponad 20 milionów ryb, w drugiej kategorii – ok. 750 ton ryb.
  • W ubiegłych latach dochodziło już w Polsce do śnięć, podczas których ofiarą mogły paść “dziesiątki ton” ryb (przykład 1, przykład 2) – możliwe jednak, że są to informacje jeszcze mniej precyzyjne, niż w przypadku katastrofy na Odrze. Znacznie częściej można natomiast znaleźć doniesienia o śnięciach na mniejszą skalę, dotyczących od kilkuset kilogramów do kilku ton ryb.
  • W 2018 roku połów ryb w Polsce wyniósł ponad 220 tysięcy ton (nie uwzględnia to ryb pozyskiwanych z hodowli, czyli dalszych 43 tysięcy ton w 2018 roku).

Śnięcie ryb oraz ich możliwe, wcześniejsze zetknięcie z toksynami (o czym trudno wyrokować póki nieznane są szczegółowe przyczyny katastrofy) z dużym prawdopodobieństwem wiąże się z istotną ilością cierpienia ryb. Encyklopedyczny przegląd zagadnienia odczuwania bólu przez ryby można znaleźć pod hasłem “Pain in fish” w anglojęzycznej Wikipedii. Zanieczyszczenia i niekorzystna zmiana parametrów wody są też istotnymi czynnikami wpływającymi na zmniejszenie dobrostanu ryb. Śnięcia nie są zatem dla ryb jedynymi negatywnymi skutkami katastrofy.

Należy też pamiętać, że ryby nie są jedynymi zwierzętami dotkniętymi przez katastrofę, a jej skutki mogą być długotrwałe:
  • Profesor Michał Żmihorski z Instytutu Badań Ssaków Polskiej Akademii Nauk zwraca uwagę, że istnieje ryzyko, że śnięte ryby (oraz zatrute bezkręgowce) będą zjadane przez ptaki i ssaki.  W ten sposób zanieczyszczenia mogą rozprzestrzeniać się dalej, nawet do dziczyzny zjadanej przez ludzi. Dużo jednak zależy od tego, jaka dokładnie substancja wywołała śnięcie ryb.
  • Na ogólny spadek bioróżnorodności (w tym śmierć płazów) zwracają uwagę pracownicy wrocławskiego ZOO. Warto zwrócić uwagę na dodatkowe szacunki liczby śniętych ryb (setki tysięcy; materiał pochodzi z 11 sierpnia) oraz na komentarz, że skutki skażenia mogą być odczuwalne przez wiele lat.
  • W podobnym tonie wypowiedział się 13 sierpnia prof. dr hab. Piotr Skubała z UŚ: “Cały czas mówimy o rybach, (…) mówimy o bobrach, a pamiętajmy, że giną także bezkręgowce, które są najistotniejszym elementem każdej rzeki (…). Skażenie będzie miało także ogromny wpływ na całą florę i faunę związaną z Odrą. Zatruta rzeka oddziałuje na wody podziemne, ptaki i na ludzi”. Do tego: “niestety w skutek obecnej katastrofy ekologicznej zarówno Odrę, jak i życie wokół rzeki, straciliśmy na kilkanaście, a może nawet kilkadziesiąt lat”.
  • Polski Związek Wędkarski ocenia, “że minie wiele lat, zanim Odra wróci do normalnego stanu”.

Do powyższego należy dodać wstępne (z 11 sierpnia) szacunki kosztów katastrofy, ocenionych przez Przemysława Dacę, zdymisjonowanego prezesa Wód Polskich, na “kilkanaście milionów złotych”. Ucierpiała również turystyka.

Stopień zaniedbania – czego brakuje?

Wciąż nie udało się ustalić dokładnych przyczyn katastrofy i niestety może być to utrudnione – katastrofę mógł wywołać splot różnych czynników, np. “ciepło, niski stan wody i toksyny”. Kluczowe dla poznania przyczyn katastrofy jest w takich przypadkach wczesne zabezpieczenie reprezentatywnych próbek do badań. Niestety, najprawdopodobniej doszło w tym procesie do dobitnych nieprawidłowości (więcej informacji można znaleźć tu i tu). W tym kontekście pozytywną informacją jest fakt, że naukowcy z uniwersytetów: Śląskiego w Katowicach oraz Szczecińskiego odbyli w lipcu rejs badawczy po Odrze, którego wyniki mogą stanowić cenne źródło informacji.

Nie ma obecnie możliwości łatwego usunięcia bądź złagodzenia skutków zanieczyszczeń. Gdyby rodzaj skażenia został poznany szybciej, możliwe byłoby wpuszczenie do Odry czystej wody z innych zbiorników, tak by zmniejszyć stężenie trujących substancji (takie rozwiązanie sugerowali naukowcy w wypowiedziach tu i tu).

Zdaniem cytowanego już wcześniej profesora Michał Żmihorskiego z Instytutu Badań Ssaków Polskiej Akademii Nauk, zawodzi też monitorowanie sytuacji biologicznej już w czasie katastrofy: “Docierają do nas głównie doniesienia medialne: że ktoś gdzieś widział martwego bobra, i że służby próbują go zlokalizować i zbadać” – powiedział. “Nie korzystamy ze zdobyczy nauki, żeby zarządzać tą katastrofą w odpowiedni sposób. Nie znam żadnego systemu profesjonalnego monitoringu podwyższonej śmiertelności zwierząt kręgowych w dolinie Odry i jej okolicach. Czy ktoś to monitoruje? A jeśli tak, to czy korzysta z profesjonalnej, systematycznej metodyki, która umożliwia modelowanie statystyczne i ekstrapolacje?”

Możliwość zmiany – co robić?

Obecnie służby skupiają się głównie na wyławianiu śniętych ryb i zatrzymywaniu ich przy pomocy zapór, tak by nie dotarły do Bałtyku i nie przyczyniły się do jego zanieczyszczenia. Punktowo stosowane są urządzenia natleniające wodę, a wędkarze próbują przenosić wciąż żyjące ryby do innych zbiorników (dr Łukasz Sługocki, biolog z Katedry Hydrobiologii Uniwersytetu Szczecińskiego komentuje: ”Przenoszenie do innych zbiorników, to już jest też duża ingerencja. Możemy przenieść też różne inne organizmy do tych zbiorników“). Prowadzone są też działania mające na celu ustalenie przyczyn katastrofy i znalezienie sprawców zanieczyszczenia Odry.

Zbiórki charytatywne dotyczące katastrofy nie są obecnie szczególnie liczne ani nie zgromadziły do tej pory dużych kwot (stan na 24 sierpnia). W dużej mierze dotyczą ponownego zarybiania Odry (przykład). Ponieważ wciąż nie znamy dokładnych przyczyn ani pełnej skali katastrofy, a także rodzaju potrzebnych działań naprawczych, trudno obecnie rekomendować konkretne zbiórki pieniędzy.

Katastrofa na Odrze wskazała na szereg koniecznych zmian systemowych i prawnych dotyczących m.in. monitoringu materiałów niebezpiecznych, jakości wody w rzekach, liczebności zwierząt oraz monitoringu skutków zanieczyszczeń, a także karania trucicieli środowiska. Istotna jest również poprawa zdolności Odry do samooczyszczania.

Podsumowanie

Katastrofa na Odrze poraża skalą bezsensownej śmierci zwierząt oraz możliwym rozciągnięciem efektów w czasie i przestrzeni. Ponadto, unaocznia także skalę zmian, jakie są w Polsce potrzebne, aby ograniczyć występowanie i skutki kolejnych katastrof ekologicznych. Niestety, możliwości wpłynięcia na aktualny rozwój sytuacji są ograniczone, a systemowe działania naprawcze i zapobiegawcze zajmą zapewne wiele miesięcy i lat.

Nie powinniśmy przy tym zapominać, że ta dramatyczna sytuacja to zaledwie wycinek problemów doświadczanych przez zwierzęta zarówno w naturze, jak i w niewoli, co często wiąże się z cierpieniami na ogromną skalę. Zachęcamy do zapoznania się dwoma materiałami (w języku angielskim) organizacji 80,000 Hours. Pierwszy z nich to opis problemu hodowli przemysłowej na świecie, drugi zaś to podcast omawiający zagadnienie redukcji cierpienia zwierząt dzikich. Sytuację ryb hodowlanych w Polsce dobrze naświetla zaś raport Stowarzyszenia Otwarte Klatki.

Dzień, w którym ludzkość stanęła nad przepaścią

Według Toby’ego Orda*, dzień 16. lipca 1945 roku wyznacza początek the Precipice – Przepaści, czyli okresu podwyższonego ryzyka egzystencjalnego dla ludzkości. Tego dnia, pod kryptonimem Trinity, odbył się pierwszy test broni atomowej przeprowadzony przez Stany Zjednoczone. Test ten był momentem kulminacyjnym długoletnich prac nad budową broni jądrowej, znanych jako Projekt Manhattan. Był to również symboliczny początek nuklearnego wyścigu zbrojeń, który położył się cieniem na całym XX wieku i pozostaje zagrożeniem również teraz. Posiadanie takiej broni przez ludzkość to olbrzymia odpowiedzialność i musimy być ostrożni, aby nie rozpętać katastrofy.

Jest to nowy rodzaj zagrożenia. Ryzyka egzystencjalne, znane też jako x-risks lub global catastrophic risks, definiowane są jako zagrożenia dla dalszego istnienia ludzkości oraz realizacji jej długoterminowego potencjału. Badacze na ogół wymieniają wśród nich niekontrolowany rozwój sztucznej inteligencji (AI), biotechnologii, a także globalne zmiany klimatu oraz możliwość wybuchu wojny nuklearnej (między innymi).

Ustalenie ryzyka wojny nuklearnej oraz ryzyka, że doprowadzi ona do zagłady ludzkości jest bardzo trudne. W grę wchodzi szereg czynników, takich jak dokładny scenariusz przebiegu takiego konfliktu oraz różnego rodzaju wtórne zjawiska, na przykład możliwość wystąpienia tzw. nuklearnej zimy. Dobrym wprowadzeniem do tego tematu jest analiza opublikowana przez portal 80,000 Hours. Jej autorzy szacują, że ryzyko wybuchu wojny nuklearnej w danym roku zawiera się w przedziale 0.01–2%. Tym niemniej, nawet relatywnie nieduża wymiana uderzeń nuklearnych prawdopodobnie spowoduje śmierć i cierpienie milionów, być może i miliardów ludzi, a także liczne nieodwracalne zniszczenia. Co za tym idzie,  nawet przy niewinnie wyglądającym prawdopodobieństwie (rzędu ułamków procenta) skala problemu pozostaje ogromna. 

Problem ryzyka nuklearnego nie jest na szczęście całkowicie ignorowany i podejmowane są działania, aby je ograniczyć. Jedna z organizacji działających w tym obszarze to Nuclear Threat Initiative (NTI), która współpracuje z rządami i organizacjami pozarządowymi w celu podnoszenia świadomości ryzyk egzystencjalnych (szczególnie ryzyka wojny atomowej) oraz opracowania planów działania pozwalających na zminimalizowanie, a ostatecznie – wyeliminowanie tego ryzyka.

NTI prowadzi cztery główne programy: 

  • Globalny Program Polityki Nuklearnej (GNPP), którego celem jest zmniejszenie, a następnie wyeliminowanie ryzyka użycia broni nuklearnej – czy to celowo, czy przez przypadek lub błędną kalkulację. 
  • Bezpieczeństwo Materiałów Jądrowych (NMS) – ma na celu wzmocnienie globalnego bezpieczeństwa jądrowego, w tym także zapobieganie rozprzestrzenianiu się materiałów jądrowych, które mogłyby zostać użyte do stworzenia broni (także w wynikuu kradzieży i nielegalnego handlu).
  • Sprawy Naukowe i Techniczne (STA) – ma na celu uchwycenie możliwych, nieznanych jeszcze zastosowań nowych technologii oraz zapobieganie wykorzystaniu tych technologii we wrogich celach. 
  • Globalne Programy i Polityki Biologiczne (NTI | BIO) – skupia się na identyfikowaniu słabości i promowaniu zmian systemowych w celu poprawy zarządzania biotechnologią oraz ochrony zdrowia.

Działania związane z bezpieczeństwem nuklearnym wymagają współpracy międzynarodowej na wysokich szczeblach zarządzania. Jednak nie tylko „rządzący” mają wpływ na minimalizowanie ryzyka. Czy inni też mogą coś zrobić? Oczywiście! Wszystkie działania, które pomagają zwiększać świadomość o zagrożeniach oraz istnieniu odpowiednich rozwiązań są bardzo ważne. Ponadto, wsparcie samych organizacji, które pracują w tym obszarze, jest również bardzo pomocne. 

Jeśli uważasz, że jest to temat wart Twojego zaangażowania – oto kilka propozycji konkretnych działań:

Effective Altruism logo

(*) Toby Ord jest pracownikiem naukowym wydziału filozofii na Uniwersytecie Oksfordzkim. Jest także autorem książki „The Precipice – Existential Risk and the Future of Humanity”, która stała się światowym bestsellerem. 

Networking, czyli gdzie znaleźć Efektywnego Altruistę?

Zafascynowała Cię idea efektywnej dobroczynności. Masz mnóstwo entuzjazmu i chęci do działania. Szukasz ludzi, którzy podzielają Twój zapał – ta idea na pewno ma wielu sympatyków, z którymi możesz porozmawiać, prawda? 

Tylko gdzie ich szukać…?

Jeśli masz podobną zagwozdkę, to dziś pomożemy Ci znaleźć ludzi, którzy – tak jak Ty – chcą skutecznie zmieniać świat na lepsze. 

Dlaczego warto szukać społeczności EA?

Wiele osób zaczyna poznawać efektywny altruizm na własną rękę, pochłaniając książki, podcasty czy treści ze źródeł internetowych. Warto jednak poznać innych sympatyków EA, aby poznać różne punkty widzenia i podzielić się doświadczeniem oraz wiedzą. Miłe jest również poczucie wspólnoty z ludźmi, którzy dzielą z nami wspólne wartości. Często są dla nas inspiracją oraz dają przykład i motywację do działania, gdy sami ją tracimy. Poza tym – wspólnie możemy zdziałać więcej!

Efektywny Altruizm jest młodym, lecz dynamicznie rozwijającym się ruchem międzynarodowym, zatem jego członków możemy spotkać na całym świecie. Internet jest oczywistym medium komunikacji pomiędzy członkami społeczności EA. Nic jednak nie zastąpi kontaktu na żywo, w pierwszej kolejności chcemy zatem poradzić Ci, jak poznać osoby z Twojej okolicy.

Jeśli czytasz ten artykuł, to najprawdopodobniej mieszkasz w Polsce. Skupimy się zatem na polskiej społeczności Efektywnego Altruizmu, którą sami znamy najlepiej i aktywnie ją tworzymy. Jeśli mieszkasz w innym kraju, ten artykuł wciąż może Ci się przydać – może Twoja lokalna społeczność jest podobna do naszej? W razie wątpliwości napisz do nas – chętnie pomożemy, a nawet ułatwimy kontakt z lokalną grupą.

Grupy lokalne

Mieszkańcy większych miast i ich okolic często zrzeszają się w lokalne grupy EA, regularnie spotykając się i organizując miejscowe wydarzenia.

EA Kraków

W Polsce taka grupa powstała niedawno w Krakowie. Jej członkowie oraz goście spotykają się w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca. Zapraszamy na grupę EA Kraków na facebooku, gdzie poznasz datę i miejsce najbliższego spotkania, a także poznasz krakowską społeczność EA. Zapraszamy nie tylko miejscowych! Jeśli w Krakowie jesteś tylko przejazdem, spróbuj umówić się na kawę z tutejszymi sympatykami EA i nie krępuj się pojawić na oficjalnym spotkaniu.

EA w innych miastach

Chociaż w pozstałych polskich miastach nie ma jeszcze oficjalnych grup EA, coraz więcej dzieje się na lokalnych grupach facebookowych Warszawy i Poznania. Dowiesz się z nich o lokalnych spotkaniach otwartych i innych wydarzeniach. Ponadto, to świetne miejsce, by poznać coraz większą miejscową społeczność sympatyków EA.

Media społecznościowe

Fundacja Efektywny Altruizm Polska aktywnie stara się budować społeczność EA w Polsce poprzez media społecznościowe: przez lata nasz fanpage i ogólnopolska grupa na Facebooku były głównym kanałem komunikacji, umożliwiającym przepływ informacji oraz poznanie innych sympatyków idei w Polsce. 

Prowadzimy także konto na LinkedIn oraz na Instagramie. Jeśli korzystasz z tych platform, może i tam wśród komentujących znajdziesz użytkowników, z którymi warto nawiązać kontakt?

Niedawno w całości udostępniliśmy polskiej społeczności EA naszą przestrzeń na slacku. Przez wiele lat służyła nam głównie jako miejsce pracy, lecz z czasem ewoluował w inkluzywne miejsce otwartej dusykusji i wymiany myśli. Napisz do nas (np. pod adres kontakt@efektywnyaltruizm.org), abyśmy mogli wysłać Ci zaproszenie!

Spotkania lokalne

W tym roku fundacja EA PL podejmuje szczególne wysiłki, by utworzyć oficjalne lokalne grupy EA w największych miastach w Polsce.

Chociaż formalnie w Polsce nie istnieją jeszcze takie struktury, w niektórych miastach odbywają się już okazjonalne spotkania EA. Warto zatem śledzić lokalne grupy EA na facebooku, by nie przegapić kolejnego spotkania.

Organizujemy też spotkania otwarte, o charakterze informacyjno-zapoznawczym, na które zapraszamy zarówno weteranów, jak i osoby z zewnątrz, chcące lepiej poznać ideę i ruch EA. Zachęceni pozytywnym odzewem po niedawnym spotkaniu w Warszawie planujemy już kolejne, w Poznaniu i Krakowie. Śledźcie nasze media społecznościowe, by być na bieżąco.

Uczelnie

Obecnie staramy się również powołać do życia studenckie grupy EA na największych polskich uczelniach. Jeśli właśnie studiujesz, mogą być one świetną szansą na poznanie rówieśników i być może też nawiązanie owocnej współpracy badawczej. 

Jeśli na Twojej uczelni nie funkcjonuje taka grupa studencka, zorientuj się, czy nie organizowane są tam przypadkiem jakieś zajęcia bądź okazjonalne wykłady na temat efektywnego altruizmu. Tak, to się zdarza! Warto nawiązać kontakt z prowadzącym oraz uczestnikami tych zajęć – być może jest to właśnie społeczność, której szukasz.   

W tym roku rozpoczęliśmy współpracę z uczelniami, pracownikami naukowymi oraz studentami w celu zorganizowania w całej Polsce serii wykładów na temat efektywnego altruizmu. Celem tych wykładów, poza edukacją, jest także rozwój społeczności EA w Polsce, zatem jest to świetna okazja do zapoznania innych sympatyków idei efektywnej dobroczynności. 

Śledź nasze media społecznościowe, by nie przegapić kolejnych wykładów w Twojej okolicy. Staramy się, by były to wydarzenia angażujące, przyjazne, a nawet smaczne: na naszym ostatnim poznańskim wykładzie słuchacze mogli liczyć na pizzę!

Fellowshipy

Fellowship to program dla osób pragnących zdobyć lub rozwijać wiedzę o koncepcjach związanych z efektywnym altruizmem. Ma on formę wirtualnych bądź fizycznych spotkań w niewielkim gronie osób, które w towarzystwie moderatora dyskutują o wybranych zagadnieniach na podstawie przeczytanych wcześniej materiałów. To przestrzeń do otwartej, racjonalnej dyskusji i wymiany poglądów. 

Obecnie najpopularniejszą i najłatwiej dostępną opcją jest wirtualny program wprowadzający do EA organizowany przez Centre for Effective Altruism (CEA). Możesz przeczytać o nim w artykule na naszym blogu. Jest on w pełni darmowy i skierowany do osób na całym świecie, niezależnie od strefy czasowej. Udział w nim pozwoli Ci zatem poznać ludzi z najróżniejszych krajów, a kto wie – może w grupie trafi się także ktoś z sąsiedztwa. Otrzymasz też dostęp do slacka, w którym znajdziesz uczestników innych grup – i być może zechcesz z kimś nawiązać bliższy kontakt.

Dla osób szukających kontaktu z krajanami mamy jednak świetną wiadomość. Niebawem planujemy uruchomić także polską edycję programu wprowadzającego do EA! Jeśli chcesz wziąć w nim udział, wypatruj takiej informacji na naszych mediach społecznościowych.

Jeśli natomiast podstawy EA masz w małym palcu, to być może szukasz osób o głębszej wiedzy, lub zainteresowanych konkretną tematyką. Przejrzyj wówczas aktualną ofertę wirtualnych programów CEA, gdzie znajdziesz bardziej zaawansowany materiał, a także programy skupione na wybranych zagadnieniach, takich jak np. bezpieczeństwo sztucznej inteligencji. Programy tematyczne ulegają zmianie, warto więc być na bieżąco. Możesz też dołączyć do grupy czytelniczej poświęconej książce The Precipice.

konferencje EA Global

Wbrew intuicji, najlepsza okazja do poznania naszych krajan pojawia się czasem nie w Polsce, lecz za granicą. Wielu Polaków zaangażowanych w ruch EA poznało się na jednej z wielu międzynarodowych konferencji EA Global. Jest to seria konferencji, które kilka razy do roku organizowane są w różnych miejscach naszego globu i z założenia mają ułatwiać nawiązanie wartościowych znajomości i kontaktów, zarówno prywatnych jak i profesjonalnych.

Program konferencji EA Global obfituje w wykłady, warsztaty i panele dyskusyjne, jest to zatem także świetna okazja do rozwoju i pogłębienia swojej wiedzy o znane i zupełnie nowe koncepcje w świecie Efektywnego Altruizmu.

Regionalną odsłoną tych wydarzeń jest seria konferencji EAGx, gdzie możecie poznać altruistów “z sąsiedztwa”. Są one organizowane przez lokalną społeczność i skierowane do mieszkańców danego kraju i okolic. Warto śledzić nadchodzące konferencje, gdyż w Europie odbywają się zazwyczaj kilka razy w ciągu roku. 

Fora i grupy zagraniczne

W poszukiwaniu znajomości międzynarodowych pomocne są fora oraz grupy skupiające członków społeczności EA z całego świata. Nie będziemy omawiać ich szczegółowo, lecz wymienimy niżej te najbardziej popularne wirtualne miejsca spotkań i dyskusji Efektywnych Altruistów.

EA Forum to najważniejsze forum i oficjalny kanał komunikacji pomiędzy społecznością oraz organizacjami EA.

EA Anywhere to międzynarodowa społeczność EA, przeznaczona dla osób nieposiadających w swojej okolicy grupy lokalnej bądź ogólnokrajowej.

Na facebooku znajdziesz wiele interesujących grup poświęconych np. aktualnym ofertom pracy, coworkingowi, a nawet couchsurfingowi. Wpisz w wyszukiwarkę “effective altruism”, aby znaleźć grupę, która najlepiej odpowiada Twoim potrzebom.

Także na platformie LinkedIn znajdziesz m.in. grupę 80,000 Hours, poświęconą wykorzystaniu kariery zawodowej do czynienia dobra, a także ogólną grupę poświęconą efektywnemu altruizmowi.

Inne społeczności sympatyzujące z EA

Odkrywamy z radością, że niektóre odrębne od nas społeczności są szczególnie przychylne idei efektywnego altruizmu. Są też przestrzenie, gdzie znajdziemy wyjątkowo wielu zwolenników tej idei. Chcemy zatem, na podstawie naszych własnych doświadczeń, powiedzieć Ci gdzie masz szansę znaleźć ludzi o podobnych celach i spojrzeniu na świat.

LessWrong jest społecznością racjonalistów, których celem jest doskonalenie ludzkiego rozumowania oraz sposobów podejmowania decyzji. Pragną być obiektywni w swoich przekonaniach oraz efektywni w osiąganiu swoich celów. Jak mówią sami o sobie: rozwijają oraz praktykują sztukę ludzkiej racjonalności, a ruch EA czerpie garściami z ich dorobku. Nic dziwnego zatem, że wiele osób utożsamia się z oboma środowiskami. Przydatna w nawiązaniu kontaktu może być strona poświęcona społeczności LessWrong

Zainteresowanie wzbudziła niedawno nasza prelekcja o zagrożeniach egzystencjalnych, wygłoszona na konferencji naukowej “Transhumanizm: Idee, Strategie, Wątpliwości”. Przyszłość ludzkości, jej relacje z techniką i nauką, a także redukcja cierpienia, biedy i chorób to tematy często dyskutowane w ramach transhumanizmu – stąd osoby skupione wokół tej idei również często interesują się efektywnym altruizmem, w którego ramach rozważane są podobne pytania.

Ruch EA bardzo aktywnie działa na rzecz zakończenia cierpienia zwierząt, szczególnie zwierząt hodowanych masowo w przemyśle spożywczym, Część wolontariuszy naszej fundacji była albo wciąż jest związana z Otwartymi Klatkami, wyróżnionymi przez Animal Charity Evaluators jako jedna z najbardziej efektywnych organizacji prozwierzęcych na świecie. Jeśli dobrostan zwierząt jest tym, na czym zależy Ci najbardziej – warto poznać osoby działające w tym obszarze.

Nie możemy nie wspomnieć też o kanale Everyday Hero, prowadzonym na YouTube przez Orestesa Kowalskiego. Znany wcześniej jako Vegan Hero, promuje on efektywną dobroczynność i to dzięki niemu wiele osób w Polsce po raz pierwszy usłyszało o tej idei. Orestes prowadzi aktywną grupę na facebooku, a także kanał na Discordzie, gdzie również znajdziesz wiele osób pragnących czynić dobro w jak najbardziej efektywny sposób. 

Praca i wolontariat

Jednym z najlepszych sposobów na poznanie ludzi o podobnym Twojemu światopoglądzie jest wolontariat bądź praca w organizacji działającej w duchu EA. W Polsce takimi organizacjami są np. Otwarte Klatki oraz fundacja Alberta Schweitzera. Wielu Efektywnych Altruistów znajdziesz poza tym we współpracującej z nami fundacji Optimum Pareto i podległemu jej projektowi doskonalenia procesów decyzyjnych Swarmcheck

Wiele ciekawych ofert pracy w podobnych organizacjach znajdziesz na tablicy ogłoszeń 80 000 Hours. Znajdują się tam także oferty pracy w firmach niekoniecznie związanych z EA, lecz zajmujących się szczególnie ważnymi problemami. Jeśli interesuje Cię praca na rzecz zwierząt, warto też zajrzeć na tablicę ogłoszeń Animal Advocacy Careers.

Skontaktuj się z nami!

Jeśli chcesz aktywnie zaangażować się w rozwój ruchu EA w Polsce, dołączyć do naszej społeczności albo po prostu porozmawiać o efektywnym altruizmie – zapraszamy do kontaktu! Napisz do nas na adres kontakt@efektywnyaltruizm.org. Będziemy szczęśliwi mogąc poznać Ciebie i Twoje plany, zaoferować współpracę bądź po prostu ułatwić Ci kontakt z innymi Efektywnymi Altruistami. 

Życzymy wielu serdecznych i wartościowych znajomości!

How do we evaluate organizations that help Ukrainians?

wersja polska: link

Since the mission of the Effective Altruism Poland foundation is to support effective and impactful charity, we have turned our focus to trying to maximize the impact of  the  recent stream of aid which has been directed at helping Ukrainians in their struggle. We want to make it easier for donors to find trustworthy organizations which are most likely to act quickly and effectively in a time of crisis.

Following the idea of Chris Szulc, our close colleague from the Dutch Effective Altruism community, we have undertaken a review of the most promising charitable efforts aimed at helping Ukrainians. We have included our recommendations in an article you can find following the link, and we will keep updating it according to our findings:

https://efektywnyaltruizm.org/blog/help-for-ukrainians

Here we would like to explain what criteria we take into account when accessing if an initiative is one we can recommend. Our main focus is on fundraisers as they are potentially the most effective and easiest form of support to evaluate. Please note that we are assessing short-term initiatives and their benefits, rather than focusing on their impact in the long term.

So what criteria do we use?

1. Operational experience in situations of armed conflict

Direct assistance to armed actors involves organizing improvised material supplies, smooth adaptation, as well as ensuring the safety of staff and volunteers. This requires specialized equipment, training and knowledge which experienced professionals possess. The ability to cooperate with armed groups, including hostile ones, is also crucial. The safety of people and supplies depends on being able to make an accurate assessment of the military situation, an adequate flow of information, efficient and effective communication, the ability to negotiate, and sometimes even being able to conceal information on the actual level of support received. 

2. Experience during humanitarian crises

We also pay attention to an organization’s experience with working in fast-paced and shifting environments that require the ability to recognize and quickly adapt to evolving needs. In such situations, the ability to anticipate and prepare for food shortages, medicine shortages, epidemiological threats, or other crises which can arise in a destabilized economic system, may be crucial.

3. The age of the organization 

The older an organization is, the more experience it has. Procedures developed over the years also often allow for undertaking quicker and more effective action.

4. Support from official authorities – the Ukrainian or Polish government, as well as local governments

We recognize that the Ukrainian government and local Ukrainian authorities have a vested interest in effectively assisting their citizens. Therefore, they have every reason to provide the most accurate information regarding what kind of help is most needed. Since this may be data of strategic importance, we assume that only trusted organizations may be in possession of it. The cooperation of an organization with the Ukrainian government increases the likelihood that it has up-to-date and reliable information about what is needed, which in turn means that it can provide more effective assistance.

Similarly, the Polish government and local authorities in Poland have the best understanding of the refugee situation in our country. If a charity cooperates with local governments that have the capacity to secure public funds to support those in need, it is guaranteed that the charity’s requests for assistance will not go unnoticed.  

5. Capacity 

As a measure of capacity, we chose the number of hours an organization spends on its activities based on the full-time equivalent (FTE). It determines the organization’s potential to scale up its activities by engaging new staff and volunteers. New activists need to be onboarded, trained, and their work needs to be managed. The more time resources you have, the more of it you can allocate to performing these activities.

It is not usually clear whether an organization is able to absorb more money and still manage it effectively. A prerequisite to this, however, is an adequate number of volunteers or employees available at a given time. This number determines how the available funds will be spent in the short term, as it takes time – weeks or even months – to introduce new people.

6. Type of aid being provided 

Assessing this helps us determine the importance of the aid in a situation of grave danger. We’ve singled out the following categories:

  • Help for areas facing active hostility or threatened by it (Kyiv, the following oblasts: Kyiv, Kharkiv, Cherkassy, Chernihiv, Donetsk, Dnipropetrovsk, Kherson, Luhansk, Mykolaiv, Odessa, Poltava, Sumy, Zaporizhia)
  • Help for the other regions of Ukraine
  • Temporary help for people crossing the border, on their way to refugee camps and in transit camps 
  • Help for people who find themselves in a stable situation, with a place to live for the next two months
  • Help for people who find themselves in a stable situation, intending to relocate and those relocating
  • Help for animals

7. Funds already raised versus the fundraising goal 

Data on the amount of funds raised so far is an indicator that allows us to identify organizations whose activity may be underestimated in view of their real potential. We want to recommend supporting underfunded organizations that will be able to make effective use of extra funding.